11-دي-1400, 15:49
انحلال در نذر
برخی مثل آیت الله سیستانی معتقدند نذر به لحاظ کیفیت آن به دو قسم صرف الوجودی و مطلق الوجودی تقسیم می شود. یعنی یک مرتبه شخص نذر می کند که دیگر هرگز گناه خاصی را انجام ندهد به طوری که اگر یک مرتبه مرتکب شود دیگر حنث نذر شده و بعد از آن نه حنث جدید و نه کفاره جدیدی وجود ندارد و یک مرتبه ترک هر فردی مستقلا مقصود است که در اینموارد به تعداد موارد مخالفت و حنث رخ داده و کفاره جدید ثابت می شود. ایشان موارد شک را از قبیل قسم اول می دانند. آیت الله خویی نیز در صراه النجات (ج1ص387) می فرمایند نذر و عهد و یمین با یکبار مخالفت حنث شده و تکرار مخالفت سبب حنث و کفاره جدید نمی شود.
استاد شهیدی همچون امام خمینی معتقدند که نذر عرفا عنوان عملیه الالتزام می باشد و چون عملیات نذر یکی می باشد، هر چند شخص اینچنین نذر کند که «لله علی ان اترک ای فرد من افراد التدخین» و تصریح به تعدد التزام کند اما عرف چون معیار را عملیات می داند که واحد است، انحلالی نمی بیند. و بین نذر با شرط تفاوت قائل هستند زیرا خطاب نذر بیان یک حکم تعبدی است و عرف عنوان نذر در خطاب «من حنث نذره فعلیه کذا» را عنوان برای عملیه الالتزام می بیند بر خلاف شرط که در آن حکم تعبدی نداریم که بگوید «من خالف شرطه فعلیه کذا» بلکه ادله وجوب وفاء به شرط امضایی و ناظر به بناء عقلاء هستند و از نظر عقلایی معیار تعدد التزام و مشروط است نه عملیه الالتزام.
استاد شهیدی به آقای سیستانی اشکال کردند که شما که تفصیل می دهید و نذر را عنوان عملیه الالتزام نمی دانید بلکه خود التزام را معیار می دانید و قبول دارید که در صورت تعدد التزام حنث و کفاره متعدد می شود چطور در موارد نذر ترک فعلی و شک در انحلال آن را بر صرف الوجود حمل می کنید با اینکه عرفا ظاهر التزام به ترک، انحلال است نه التزام به ترک به صورت صرف الوجودی و باید در موارد نذر ترک فعلی بپذیرید که به تعداد موارد مخالفت حنث صورت گرفته همانطور که در موارد شرط ترک فعلی در ضمن یک عقد به این مطلب ملتزم هستید.
