تفصیلات در حمل مطلق بر مقید

[105767]

1.تفصیل بین مطلق در مقام افتاء و در مقام تعلیم

این تفصیل را میرزا مهدی اصفهانی رضوان‌الله تعالی علیه قائل شدند که بعض اهل عصر هم قائل هستند و معتقدند مطلق در مقام افتاء حمل بر مقید نمی شود چون اراده مقید از این اطلاقات صحیح نیست چون مستلزم القاء در مفسده میشود.

این تفصیل ناتمام است، خلاف روش معمول به در فقه است، در فقه کسی به این نکات توجه ندارد و امام علیه السلام که در مقام افتاء مطلق می فرمایند می داند که این کلام به دیگران منتقل می شود و خود امر به کتابت و انتقال به آیندگان کرده است. لذا افتای آنها مثل تعلیم است. تفصیل این بحث در تعادل و تراجیح می آید ان شاء الله الرحمن.

2.تفصیل بین مطلقات کثیره با مقید واحد و غیر آن

محقق همدانی رضوان‌الله تعالی علیه این تفصیل را قائل هستند و ما هم قبول داریم که در عرف اگر مولا با تعداد بالا مثلا 15 بار یک مطلق را بگوید و در مقابل فقط یک بار مقید بگوید، عرف مقید را قرینه یا اظهر نسبت به مطلق نمی بیند، سید خویی رضوان‌الله تعالی علیه این تفصیل را نپذیرفته است.

3.تفصیل بین مطلق واحد با مقیدات کثیره و غیر آن

این تفصیل هم بعید نیست و ما قبول داریم که اگر مولا یک مطلق بگوید و بعد مقیدات زیادی برای آن ذکر بکند عرف در این موارد همان کلام شیخ انصاری رضوان‌الله تعالی علیه به ذهنش می رسد که از اول در مقام تشریع بوده است. پس در قیود مشکوکه نمی توان به اطلاق تمسک کرد.
اگر خطاب اقیموا الصلاة را مطلق بدانیم همین مشکل را خواهد داشت.

[مسعود عطار منش]

در مورد تفصیل اول اینکه امام می داند قرار است این روایت به دیگران برسد منافاتی با افتایی بودنش ندارد یعنی می توان گفت فتوای مناسب این شخص به نحوی که القای در مفسده نشود بیلن شده و این فتوا فرار است به دیگران هم برسد.

[105767]

احسنتم
نظر شما در مورد تفصیل دوم چیه؟
وقتی احتمال اینکه مقید متعدد بوده و به دست ما نرسیده چطور تفصیل رو بپذیریم؟

[خیشه]

نسبت به تفصیل دوم به نظرم (البته بدوا) میاید که یک نکته ای را در نظر باید داشته باشیم و ان این است که امدن قید کشف میکند که اطلاق از اول در مقام بیان نبوده است همان مبنای منسوب به شیخ و یا مبنای جناب اخوند که اطلاق منعقد میشود ولی مراد جدی از حجیت ساقط میشود. اگر مبنای جناب اخوند را قبول کنیم که یک ظهور منعقد میشود جا برای پذیرش تفصیل دوم هست چرا که ظهور منعقد شده است و درگیری بین ظهورها میتواند رخ دهد و اقوی ظهورا که مثلا مطلق باشد مقدم شود. اما اگر مبنای جناب شیخ را داشته باشیم و وجود قید کشف از عدم اطلاق کند و اصلا از اول توهم بوده است فرقی بین یک قید و چند قید در جایی که مطلقات زیاد هستند نیست. بالاخره اصل انعقاد اطلاق معلق است حالا چه یک قرینه یا چند قرینه. معلق علیه طبیعتش به وجود یک فرد بیاید کافی است. و فرض این است که با امدن قید کشف میشود که ظهوری منعقد نشده است. خیالی بوده است.