29-آذر-1401, 21:56
مرحوم آخوند تعلق علم به فرد مردد را ممکن دانستند بلکه تعلق حکم به آن را هم ممکن میدانند اما از نظر ایشان
بعث و تحریک به فرد مردد امکان ندارد و نتیجه آن این است که وقوع امتثال به فرد مردد ممکن نیست اما به نظر استاد امتثال اجمالی و تعبد به امتثال اجمالی محذور ندارد و بر همین اساس یکی از مسائل مشکل فقه حلّ شده است.
توضیح مطلب:
از نظر بسیاری از علماء در جایی که شخص میداند یکی از دو لباس نجس شده است و احتمال هم میدهد هر دو نجس شده باشند و در واقع هم هر دو نجس شده باشند، امتثال اجمالی در اینجا ممکن نیست و دو نماز در آن دو لباس نمیتواند مجزی باشد چون اصل طهارت مجری ندارد به این جهت که هیچ کدام از اطراف مرجحی نسبت به سایر اطراف ندارند، و در طاهر واقعی و آنچه فی علم الله طاهر است، اصل طهارت جاری نمی شود؛زیرا فرض این است که در واقع هر دو نجس هستند. اما به نظر استاد در همین فرض ممکن است شارع امتثال اجمالی را کافی بداند و به اجزای آن حکم کند و بگوید نماز در یکی از آنجا جایز است و آنچه جایز نیست، معامله طهارت با هردو لباس است به اینکه مثلا ظهر را یکی از آنها بخواند و عصر را در دیگری که این مخالفت قطعی با علم اجمالی است اما امتثال «فی واحد منهما» با تحفظ بر عدم جواز مخالفت قطعی به اینکه نماز واحد را در هر دو لباس تکرار کند، امتثال محقق شده است چون شارع نمازی میخواهد که در لباس محکوم به نجاست نباشد و مکلف به نجاست یکی از آنها علم دارد پس یکی از آنها به نجاست محکوم نیست و لذا اگر در دو لباس نماز واحد را دو بار بخواند صدق میکند که در لباسی که محکوم به نجاست نبوده نماز خوانده است. نظیرمواردی که معلوم مکلف فی علم الله متعین باشد و مکلف در هر دو لباس نماز بخواند، نماز او بالاتفاق مجزی است چون صدق میکند که در یک لباسی که به حسب علم مکلف فی علم الله نجاستش معلوم نیست و مجرای اصل طهارت است نماز خوانده است.
برگرفته از درس خارج اصول استاد قایینی جلسه۵۷ سه شنبه, ۱۵آذر ۱۴۰۱
بعث و تحریک به فرد مردد امکان ندارد و نتیجه آن این است که وقوع امتثال به فرد مردد ممکن نیست اما به نظر استاد امتثال اجمالی و تعبد به امتثال اجمالی محذور ندارد و بر همین اساس یکی از مسائل مشکل فقه حلّ شده است.
توضیح مطلب:
از نظر بسیاری از علماء در جایی که شخص میداند یکی از دو لباس نجس شده است و احتمال هم میدهد هر دو نجس شده باشند و در واقع هم هر دو نجس شده باشند، امتثال اجمالی در اینجا ممکن نیست و دو نماز در آن دو لباس نمیتواند مجزی باشد چون اصل طهارت مجری ندارد به این جهت که هیچ کدام از اطراف مرجحی نسبت به سایر اطراف ندارند، و در طاهر واقعی و آنچه فی علم الله طاهر است، اصل طهارت جاری نمی شود؛زیرا فرض این است که در واقع هر دو نجس هستند. اما به نظر استاد در همین فرض ممکن است شارع امتثال اجمالی را کافی بداند و به اجزای آن حکم کند و بگوید نماز در یکی از آنجا جایز است و آنچه جایز نیست، معامله طهارت با هردو لباس است به اینکه مثلا ظهر را یکی از آنها بخواند و عصر را در دیگری که این مخالفت قطعی با علم اجمالی است اما امتثال «فی واحد منهما» با تحفظ بر عدم جواز مخالفت قطعی به اینکه نماز واحد را در هر دو لباس تکرار کند، امتثال محقق شده است چون شارع نمازی میخواهد که در لباس محکوم به نجاست نباشد و مکلف به نجاست یکی از آنها علم دارد پس یکی از آنها به نجاست محکوم نیست و لذا اگر در دو لباس نماز واحد را دو بار بخواند صدق میکند که در لباسی که محکوم به نجاست نبوده نماز خوانده است. نظیرمواردی که معلوم مکلف فی علم الله متعین باشد و مکلف در هر دو لباس نماز بخواند، نماز او بالاتفاق مجزی است چون صدق میکند که در یک لباسی که به حسب علم مکلف فی علم الله نجاستش معلوم نیست و مجرای اصل طهارت است نماز خوانده است.
برگرفته از درس خارج اصول استاد قایینی جلسه۵۷ سه شنبه, ۱۵آذر ۱۴۰۱
