مساله جدید: اختلاف در ملاک مرتد فطری

[akbarzadeh]

مرحوم آیت الله فاضل در بحث فقه در موضوع ملاک و ومقوم مرتد فطری می فرمایند :

در مسئله دوقول وجود دارد؛ جمعی مثل صاحب مسالک، مرحوم علامه در قواعد، می فرمایند مرتد فطری مقوّمش این است که در زمان انعقاد نطفهاش ابوین یا احدهما مسلمان باشند، اما بعدالبلوغ شرط اظهار الاسلام را نکردند. اما صاحب کشف اللثام گفته اند خیر ، باید بعد البلوغ اظهار کند و صاحب جواهر هم تبعیت کرده و مرحوم والد ما هم همین نظر را دارند که باید اظهار الاسلام کند.  زیرا  روایات اطلاق ندارد بلکه قرائنی وجود دارد بر اظهار الاسلام. ما در روایات تا به حال قرائنی پیدا نکردیم و اطلاق وجود دارد. در موضوع ارتداد اصل الاسلام کافی است، چه اسلام اظهاری باشد و چه اسلام حکمی باشد
درس خارج فقه دوشنبه 19 دی ماه

[akbarzadeh]

مرحوم آیت الله فاضل در بحث فقه در موضوع ملاک و ومقوم مرتد فطری می فرمایند :

در مسئله دوقول وجود دارد؛ جمعی مثل صاحب مسالک، مرحوم علامه در قواعد، می فرمایند مرتد فطری مقوّمش این است که در زمان انعقاد نطفهاش ابوین یا احدهما مسلمان باشند، اما بعدالبلوغ شرط اظهار الاسلام را نکردند. اما صاحب کشف اللثام گفته اند خیر ، باید بعد البلوغ اظهار کند و صاحب جواهر هم تبعیت کرده و مرحوم والد ما هم همین نظر را دارند که باید اظهار الاسلام کند.  زیرا  روایات اطلاق ندارد بلکه قرائنی وجود دارد بر اظهار الاسلام. ما در روایات تا به حال قرائنی پیدا نکردیم و اطلاق وجود دارد. در موضوع ارتداد اصل الاسلام کافی است، چه اسلام اظهاری باشد و چه اسلام حکمی باشد
بحث این است که آیا این مجرد یک تعبد است که کسی که انعقد نطفته اما پدر و مادرش کافر بودند یاکسی که پدر و مادرش مسلمان بودند از حیث تکوینی هم هیچ فرقی ندارد؟ کسی که نطفهاش بر اسلام منعقد شده باشد قطعاً تکویناً ولو به حسب ظاهر ما نمیفهمیم وجهش چیست، این با کسی که با نطفه اش از پدر و مادر کافر منعقد شده فرق میکند، فرق تشریعیاش این است که برای آن آدم یک فرصتی هست بر اینکه بعداً تحقیق کند، اما کسی که نطفهاش بر اسلام است پدر و مادر یا هر دو یا احدهما مسلمان هستند از او انتظار رجوع از اسلام نیست. هر جا ملاک خودش را دارد اگر یک کسی در ایران متولد شد میگوئیم تو ایرانی هستی، اگر یک کسی پدر و مادرش هم ایرانی باشند اما در خارج از ایران متولد شده باشد از این آدمی که در ایران هست یک انتظاری دارند که از آن آدمی که در خارج متولد شده انتظار ندارند، به این آدمی که در این کشور متولد شده میگویند این خاک بر تو حق دارد و باید از این خاک دفاع کنی، باید اینجا زحمت بکشی برای مردم، این انتظاری که از این آدم دارند از آن کسی که آن طرف دنیا به دنیا آمده ندارند. ما از یک طرف میگوئیم احکام تابع ملاکات است، در روایات بین مرتد فطری و ملی فرق گذاشته شده، میگویئم ملاکش را نمیدانیم ولی وقتی می آیند مسئله انعقاد را مطرح میکنند ولد علی الاسلام یک عنوان ارتکازی و عقلائی دارد مثل اینکه میگوئیم ولد فی ایران، اینکه من عرض کردم برای تشبیه در این قضیه است یعنی انتظار از آن کسی که نطفه اش بر اسلام است، من معتقدم که واقعاً اینها تکویناً هم فرق دارد، امروزه ثابت شده که بین گوسفندی که مذکی است و گوسفندی که مذکی نیست گوشتش از حیث تکوینی فرق دارد.

درس خارج فقه دوشنبه 19 دی  ماه 1401