4-اسفند-1401, 12:44
در بحث اخذ علم به حکم در موضوع خود علم محقق نائینی رضوان‌الله تعالی علیه مشکل روایات را با متمم جعل حل کرده است. در این بیان ابتدا باید یک جعل مهمل را تصور کرد و با جعل دوم تتمیم شود. مثلا ابتدا اصل وجوب نماز جعل می‌شود و در تتمیم آن علم به جعل اول در متمم اخذ می‌شود و با این کار مشکل اختصاص احکام به عالمین حل می‌شود.
یک مشکل این بیان اهمال جعل اول است، طبق مبنای سید خویی رضوان‌الله تعالی علیه که اهمال ثبوتی را قبول ندارند این بیان اشکال پیدا می‌کند، چون ممکن نیست شارع مقدس ملتفت به قیود و شرایط حکم خود نباشد.
استاد دام عزه در حل این مشکل می فرماید:
یک معنای اهمال ثبوتی همان است که در اشکال بیان شد که ما هم قبول داریم این محال است، اما یک اهمال دیگری قابل تصویر است که مشکلی هم ندارد و آن اینکه شارع مقدس ملتفت و عالم به قیود و شرایط است اما در مقام جعل مهمل جعل می کند و نسبت به علم و جهل مهمل است.
اشکالی ندارد که جاعل تمام مراد خود را جعل نکند، به خاطر غرضی فعلا اصل وجوب را جعل کند.
یک مشکل این بیان اهمال جعل اول است، طبق مبنای سید خویی رضوان‌الله تعالی علیه که اهمال ثبوتی را قبول ندارند این بیان اشکال پیدا می‌کند، چون ممکن نیست شارع مقدس ملتفت به قیود و شرایط حکم خود نباشد.
استاد دام عزه در حل این مشکل می فرماید:
یک معنای اهمال ثبوتی همان است که در اشکال بیان شد که ما هم قبول داریم این محال است، اما یک اهمال دیگری قابل تصویر است که مشکلی هم ندارد و آن اینکه شارع مقدس ملتفت و عالم به قیود و شرایط است اما در مقام جعل مهمل جعل می کند و نسبت به علم و جهل مهمل است.
اشکالی ندارد که جاعل تمام مراد خود را جعل نکند، به خاطر غرضی فعلا اصل وجوب را جعل کند.
