8-ارديبهشت-1402, 14:15
تفکیک مراد استعمالی از مراد تفهیمی در بحث‌های مختلفی اثرگذار است.
مثلاً در بحث استعمال لفظ در اکثر از معنا، یک بحث استعمال لفظ در اکثر از معناست که ممکن است گفته شود منافات با فنای لفظ در معنا یا قالب بودن لفظ برای معنا دارد و یا دست کم خلاف ظاهر است چون عرف کلام واحد را دارای مستعمل فیه واحد می داند.
ولی یک بحث تعدد مراد تفهیمی است که ممکن است هیچ یک از اشکالات استعمال لفظ در اکثر از معنا را نداشته باشد. در کنایات این مثال را مکرر مطرح می‌کردیم که عده‌ای در اینجا خوابیدند که برخی از آنها نمازخوان هستند و برخی دیگر باید به محل کار برود حال وقتی ما به آنها می‌گوییم "از خواب بیدار شوید آفتاب زد" مستعمل فیه آن _به نحو حقیقی یا مجازی_ طلوع آفتاب است اما در ورای این مراد استعمالی واحد به گروه اول تفهیم می‌شود که بلند شوید نماز بخوانید و به گروه دوم تفهیم می‌شود که بلند شوید و به محل کار بروید و این هیچ اشکالی ندارد و خلاف ظاهر نیز نمی باشد.
درس خارج اصول جلسه58 مورخ1401/10/17
مثلاً در بحث استعمال لفظ در اکثر از معنا، یک بحث استعمال لفظ در اکثر از معناست که ممکن است گفته شود منافات با فنای لفظ در معنا یا قالب بودن لفظ برای معنا دارد و یا دست کم خلاف ظاهر است چون عرف کلام واحد را دارای مستعمل فیه واحد می داند.
ولی یک بحث تعدد مراد تفهیمی است که ممکن است هیچ یک از اشکالات استعمال لفظ در اکثر از معنا را نداشته باشد. در کنایات این مثال را مکرر مطرح می‌کردیم که عده‌ای در اینجا خوابیدند که برخی از آنها نمازخوان هستند و برخی دیگر باید به محل کار برود حال وقتی ما به آنها می‌گوییم "از خواب بیدار شوید آفتاب زد" مستعمل فیه آن _به نحو حقیقی یا مجازی_ طلوع آفتاب است اما در ورای این مراد استعمالی واحد به گروه اول تفهیم می‌شود که بلند شوید نماز بخوانید و به گروه دوم تفهیم می‌شود که بلند شوید و به محل کار بروید و این هیچ اشکالی ندارد و خلاف ظاهر نیز نمی باشد.
درس خارج اصول جلسه58 مورخ1401/10/17
