امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
مستحق ثواب نبودن منقاد از منظر استاد احمدی شاهرودی
#1
مرحوم آخوند میفرماید: لا ینبغی الارتیاب فی استحقاق الثواب فیما اذا احتاط....
استاد احمدی شاهرودی میفرماید از جهت عقلی شخص منقاد مستحق ثواب نیست. چرا که منظور از این که ثواب به شخص منقاد میدهند چیست؟ اگر منظور این است که به نحو استحقاقی شخص منقاد ثواب میبرد که از عقل چنین حکمی ندارد. مثلا اگر مولا عبدش را امر به خدمت فرزندش کند. این عبد یک شخصی را خدمت گذاری میکند به احتمال این که فرزند مولا است و در واقع فرزند عدو مولا است. عقل در اینجا حکم به استحقاق ثواب و دین داشتن بر عهده  مولا نمیکند. اگر منظور از از این که ثواب میبرد مراد این است که اعطاء ثواب به منقاد لطف و تفضل و احسان خداوند به اشخاص است این هم درست نیست چرا که اگر خداوند شخص عاصی را هم از باب تفضل و احسان میتواند به بهشت ببرد و مختص به منقاد نیست. 
اگر مراد این است که اگر خداوند ثواب به منقاد اعطا نکند از جهت عقل کار قبیحی کرده است، این هم درست نیست چرا که اگر به مطیع هم ثواب ندهد  کار قبیحی انجام نداده است فضلا عن المنقاد. شما فرض کنید کسی شیعه حضرت امیر است ولی عاصی است و خداوند این شخص را بهشت میبرد ولی شخصی واجبات را انجام داده و محرمات را هم ترک کرده ولی شیعه نیست و در شیعه نبودن هم معذور است و با این حال این شخص را به بهشت نمیبرد. خداوند کار قبیح انجام نداده است. هر چند که قبیح است که خداوند این شخص معذور را به جهنم ببرد و و تعذیب کند ولی بردن به بهشت بر خدا واجب نیست.
البته به این نکته هم توجه شود از باب این که اگر خداوند وعده دهد که مطیعین را به بهشت ببرد خلف وعده قبیح است ولی بر فرض که وعده نداده باشد ادخال مطیعین به بهشت بر خدا واجب نیست.


فایل‌های پیوست
.pdf   التنبیه الثانی کامل (1).pdf (اندازه 298.36 KB / تعداد دانلود: 0)
پاسخ
#2
سلام علیکم. عرض ادب

ظاهرا استاد افعال مکلف را صرفا افعال خارجی انسان لحاظ کرده اند لذا گفته اند وقتی خود فرزند مولا اکرام نشد پس ثواب برای چه چیز باشد؟ 
لکن این مکلف یک فعل جوانجی هم دارد . این که شخص قصد خدمت به مولا دارد و در عالم خارج برای محقق کردن این قصد تلاش کرده و اقدام می کند این مستحق ثواب و مدح نیست؟

شبیه این بیان را آخوند در بحث تجری دارد. 
آخوند در تجری می فرماید شخص عقاب می شود . و عقابش نه به خاطر خود آن فعل بلکه به دلیل قصد عصیان و عزم بر طغیان و هتک مولاست. 

کفایه الاصول ج 2 ص 12-14
قد عرفت أنه لا شبهة في أن القطع يوجب استحقاق العقوبة على المخالفة و المثوبة على الموافقة في صورة الإصابة فهل يوجب استحقاقها في صورة عدم الإصابة على التجري بمخالفته و استحقاق المثوبة على الانقياد بموافقته أو لا يوجب شيئا.
الحق أنه يوجبه لشهادة الوجدان بصحة مؤاخذته و ذمه على تجريه و هتكه لحرمة مولاه‏ و خروجه عن رسوم عبوديته و كونه بصدد الطغيان و عزمه على العصيان و صحة مثوبته و مدحه على قيامه‏ بما هو قضية عبوديته من العزم على موافقته و البناء على إطاعته‏.......
...........
إن قلت إذا لم يكن الفعل كذلك فلا وجه لاستحقاق العقوبة على مخالفة القطع و هل كان العقاب عليها إلا عقابا على ما ليس بالاختيار.
قلت العقاب إنما يكون على قصد العصيان و العزم على الطغيان لا على الفعل الصادر بهذا العنوان بلا اختيار.
پاسخ
#3
از حیث عقلی نفی استحقاق ثواب بعید نیست مقبول عندالکل باشد، حتی در مطیع هم همین است، چون عبد موظف به اطاعت است و انجام وظیفه اجر ندارد.

اما باید دید خداوند متعال مانند اطاعت از باب تفضل ثواب برای نیت و قصد اطاعت قرار داده یا خیر؟

شاید در ادله به این مضامین داشته باشیم که نیت کار خیر هم ثواب داره.

و شاید مراد کسانی که قائل به استحقاق شده اند همین باشد یا مراد این است که قابلیت تفضل را دارد.
پاسخ
#4
ظاهرا این پاسخ شما با کلام استاد تفاوت دارد. 
ظاهرا استاد قصد ندارند با تمسک به اینکه "چون عبد است پس چه معنا دارد حرف از ثواب بزنیم" مساله را حل کنند. بنظر می رسد ایشان می خواهند بگویند چون آن فعلی که رخ داده اکرام فرزند مولا در حقیقت نبوده لذا معنا ندارد بگوییم ثواب به آن تعلق می گیرد.

اشکال بنده این بود که استاد که شقوق مساله را بیان می کنند و ظاهرا ناظر به حقیقت فعل انجام داده عبد هستند و می خواهد بگویند عبد که فعل حسنی انجام نداده . در این فضا باید یک شق دیگر را هم مطرح می کردند و آن فعل جوانجی شخص است. 

چیزی اضافه هم بکنم : حتی بنظر می رسد خود آن فعل خارجی هم به دو نحو می تواند تحلیل شود . که در بحث تجری مثل این تحلیل ها حتی در مورد خود فعل خارجی است.
پاسخ
#5
ظهور آنچنانی در برداشت شما ندارد.
پاسخ


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  دیدگاه استاد احمدی شاهرودی در مورد عالم واقع و نفس الأمر مهدی کاظمی 2 425 23-اسفند-1401, 08:53
آخرین ارسال: نماینده استاد حسینی نسب
  پاسخ استاد احمدی شاهرودی از اشکال مرحوم آقای خوئی به اراده تشریعیه مهدی کاظمی 1 418 15-اسفند-1401, 22:58
آخرین ارسال: ali.m
  «اصول»  مختار استاد در موارد تزاحم در صورتی که أحد المتزاحمین محتمل الأهمية باشد alikolagar 2 496 10-اسفند-1401, 12:21
آخرین ارسال: alikolagar
  تبیین دیدگاه استاد احمدی شاهرودی در باب نفی قاعده ملازمه مهدی کاظمی 8 620 4-اسفند-1401, 03:27
آخرین ارسال: alikolagar
  اشکال:  بیان اشکال بر کلام نائینی در متعلق حکم و جواب استاد از آن مومن 0 190 4-شهريور-1401, 18:25
آخرین ارسال: مومن

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان