توثیق راوی با روایتی که خودش راوی است

[علی آمنی]

در مورد چنین روایاتی سه دیدگاه وجود دارد
رویکرد مرحوم امام: آیت الله سبحانی در کلیات فی علم الرجال صفحه 159 از امام نقل می کنند و ما هم در بحث مبانی رجالی امام خمینی (ره) بحث کردیم و قائل شدیم که اگر روایاتی که در مورد توثیق امام نسبت به کسی است، راوی اش خود آن شخص باشد، دلیل بر وثاقتش نمی شود تازه بعضی جاها ظن به کذب هم می آورد چون معمولا دأب بزرگان به جز موارد خاص، فضیلت های خود را بیان نمی کردند بلکه دیگران بیان می کردند.

خوش تر آن باشد که سر دلبران              گفته آید در حدیث دیگران

البته موارد خاص، استثناء هستند و آن جاهایی است که تکلیف به گفتن فضائل دارد مثل این که دشمن تبلیغ می کند شما را تخریب می کند و فرد دیگری هم نیست و اگر نگویید، مطالب حقه از بین می رود. البته این موارد زیاد هم نیستند.

رویکرد آیت الله شبیری: روایاتی که راوی خودش را مدح و توثیق کرده است، با قرائن دیگر ضمیمه می کنیم و اگر از مجموعش ظن حاصل شد، به وثاقت می رسیم. پس طبق این مبنی، این نقل باعث تقویت ظن به توثیق می شود. ریشه مبنای ایشان در انسداد است.

رویکرد آقای خوئی: اگر راوی خودش باشد، نه توثیق را ثابت می کند و نه قدح. به قول آقای خوئی وقتی وثاقت راوی ثابت نیست، اصل صدور این روایت معلوم نیست و مصادره به مطلوب است در نتیجه اصلا فائده ای ندارد. 
(درس خارج فقه جلسه 75 24بهمن1402)