15-اسفند-1402, 16:24
فقه استنباطی و فقه ولائی. فقه استنباطی همین است که به ادله مراجعه کنند حالا طبق مبانی مختلف حکم شرعی را استنباط کنند. در فقه استنباط بحث مصلحت دیگر مطرح نیست بلکه قدرت اجتهاد مطرح است دقت در مطلب و وضوح مبانی. آن علوم و مبانی معروفی که در وجود ملکه اجتهاد موثر است. اما در حکم ولائی اساسی ترین کار بحث مصلحت است. در اصول معمولا اصول فقه استنباطی نوشته شده است. لذا من در بحث اجتهاد و تقلید بحث ولایت فقیه را در ضمن چهار سال مطرح کردیم و تا اخرش هم تمام نشد. مثلا در بحث خمس مواردی در روایت مطرح میشود ان الله انزل الزکاة و سنّها رسول الله فی تسعه اشیاء و در آخرش میفرماید و عفی عما سوی ذلک. این عفی .... جزو فقه استنباطی است. بعد روایت دارد که امیر المومنین برای اسب هم زکات جعل کرد. این کار حضرت امیر فقه ولائی است. این حکم ولائی است. علمای ما بین این دو تا را مقایسه کردند و گفتند اینکه حضرت عفو کرده و حضرت جعل کرده پس حمل بر استحباب بکنیم. لکن طبق تصویری که ما ارائه کردیم جای حمل بر استحباب ندارد. این حکم ولائی و دیگری فقه استبناطی است. یعنی پیامبر در غیر آن چند مورد زکاتی قرار ندادند ولی حضرت امیر در آن منطقه الفراغ زکات قرار دادند و این زکات اگر ما در زمان ایشان بودیم واجب بود. شاهدش هم این است که اصلا نسبتی که در باب زکات است مراعات نشده است. مثلا زکات 2 درصد کل مال باشد ولی در اینجا این گونه نیست مثلا اسب عتیق دو درهم زکات دارد. اساسا این دو حکم را نباید مقایسه کنیم.
دروس احکام ولائی
دروس احکام ولائی
