قولی نادر:سن بلوغ پسر10 سال است

[مهدی قنبریان]

بسم الله الرحمن الرحیم
مرحوم نائینی در جلد1 منیة الطالب صفحه 351 (تقیرات بحث بیع و خیارات) درباره سن بلوغ پسران می فرمایند:
اشکالی در تحقق بلوغ به احتلام و انبات نیست، اما درباره سن، مشهور تمام شدن 15 سال است و قیل با 10 سال بلوغ حاصل می شود.
پاورقی مصحح: محقق سبزواری در کفایة الاحکام ص112 س12 این قول را به بعض الاصحاب نسبت داده اند، ولی ما قائلی نیافتیم.

[رضا اسکندری]

شاید یکی از اقوالی که باعث شده ایشان چنین مطلبی را بفرمایند کلام شیخ طوسی در نهایه باشد.
ایشان می فرمایند:

متى كان القاتل غير بالغ، و حدّه عشر سنين فصاعدا، و يكون مع بلوغه زائل العقل، إمّا أن يكون مجنونا أو مؤوفا، فإنّ قتلهما و إن كان عمدا، فحكمه حكم الخطأ. النهایة صفحه 733

هم چنین عبارات دیگری در نهایه هست (از جمله در مورد عتق و صدقه صبی و جواز وصیت به او و ...) که موهم چنین نظری است.
مرحوم فخر المحققین از بعضی از اصحاب حدیث نقل می کنند که قائلند سن بلوغ در پسر ده سال است.

و اعلم ان بعض أصحاب الحديث ذهب الى ان بلوغ الصبي بعشر سنين ایضاح الفوائد جلد 3 صفحه 467

و ظاهرا منشأ آن برخی روایاتی است که در طلاق و وصیت و ... وارد شده است.