امتیاز موضوع:
  • 0 رای - 0 میانگین
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
مساله جدید: مقام اول: اصل تشریع مطهریت ازاله عین از حیوان
#1
Lightbulb 
به نام خدا
یکی از نکات مهمی که استاد چندین بار تاکید کرده اند، مطالعه و دقت و تفکر قبل از کلاس است.

بنابر این مناسب است در قالب مباحثه و هم فکری مطالبی را که استاد در جلسات بعدی مطرح خواهند کرد در اینجا بنویسیم و بررسی کنیم.

مورد بعدی از مطهرات که مرحوم سید یزدی مطرح می کنند، زوال عین نجاست از حیوانات و باطن انسان است.
با توجه به اینکه ادله این دو دسته (حیوانات و باطن انسان) از یکدیگر جداست، مناسب است جداگانه طرح، و بررسی بشود.

متن مرحوم سید چنین است:
العاشر من المطهرات زوال عين النجاسة أو المتنجس‌عن جسد الحيوان غير الإنسان بأي وجه كان سواء كان بمزيل أو من قبل نفسه فمنقار الدجاجة إذا تلوث بالعذرة يطهر بزوال عينها و جفاف رطوبتها و كذا ظهر الدابة المجروح إذا زال دمه بأي وجه و كذا ولد الحيوانات الملوث بالدم عند التولد إلى غير ذلك. (لینک به کتابخانه فقاهت)

دهم از مطهرات زوال عين نجاست يا متنجس است از جسد حيوان، غير انسان به هر نحو كه بوده باشد خواه كسى آن را زائل كند يا از پيش خود زائل شود، پس منقار مرغ هر گاه ملوّث به عذره شود پاك مى‌شود به زوال عين آن و خشك شدن رطوبت آن و هم چنين هر گاه پشت حيوانات مانند اسب و استر و حمار مجروح شود و خون بيايد همين كه خونش زائل شود به هر نحو كه باشد پاك مى‌شود و هم چنين فرزند حيوانات كه‌ ‌ملوّث به خون زاييدن مى‌شوند، همين كه زائل شد پاك مى‌شوند.

دسته بندی بحث:
استاد محترم معمولا مطهرات را در چهار مقام مورد بررسی قرار می دهند:
مقام اول: اصل تشریع مطهریت زوال عین از حیوان
مقام دوم: شرائط تطهیر
مقام سوم: ما یتطهر بهذا المطهر
مقام چهارم: خلل و شکوک
در این موضوع، فقط به مقام اول می پردازیم، دوستان لطفا مباحث مربوط به مقام های دیگر را در ارسال های دیگر مطرح نمایند.
پاسخ
#2
مطهر بودن زوال عین، متفرع بر این است که بگوییم بدن حیوانات نجس می شود.
اما اگر کسی قایل بشود که بدن حیوانات اصلا نجس نمی شود، معنی ندارد زوال عین به عنوان مطهر آورده شود.

مرحوم سید یزدی این مطلب را در ادامه همین مساله متذکر شده اند و آن را با تعبیر «قریب جدا» تقویت کرده اند.
پاسخ
#3
اقوال در مساله:

نکته 1: قدماء بحث نجاست و طهارت حیوان را مستقل بحث نکرده اند و این مطلب از مساله سؤر حیوانات فهمیده می شود.
نکته 2: اکثر قدماء مساله را فقط در مورد گربه و پرندگان بحث کرده اند.
نکته 3: حیوانات نجس العین از موضوع بحث خارجند.


اقوال خاص در مورد گربه:

قول اول: بدن گربه به ازاله عین پاک می شود (سؤر گربه ای که موش خورده باشد پاک است)
(إذا أكلت الهرة فأرة، ثم شربت من الإناء فلا بأس بالوضوء من سؤرها... و الذي يدل على ما قلناه، إجماع الفرقة على ان سؤر الهر طاهر، و لم يفصلوا.)
الخلاف، ج‌1، ص:203، مساله167
المعتبر في شرح المختصر، ج‌1، ص: 99
منتهى المطلب في تحقيق المذهب، ج‌3، ص: 227
تلخيص الخلاف و خلاصة الاختلاف - منتخب الخلاف، ج‌1، ص: 67
معالم الدين و ملاذ المجتهدين (قسم الفقه)، ج‌1، ص: 367


قول دوم: پاک شدن بدن گربه مشروط به غایب شدن آن (و احتمال ورود مطهر) است. (بعض اصحاب شافعی و علامه در نهایه)
الخلاف، ج‌1، ص:203، مساله167
نهاية الإحكام في معرفة الأحكام، ج‌1، ص: 239



قول خاص در مورد پرندگان:

قول: پرندگان مردارخوار و جلال به ازاله عین پاک نمی شوند.
(فسؤر الطيور كلها لا بأس بها إلا ما كان في منقاره دم أو يأكل الميتة أو كان جلالا.)
المبسوط في فقه الإمامية، ج‌1، ص: 10‌


قول خاص در مورد غیر پرندگان:

قول: حیوانات صحرایی (غیر پرندگان) پاک می شوند و حیوانات شهری پاک نمی شوند بجز گربه و موش و مار و مانند اینها که اجتناب از آنها ممکن نیست.
(فأما غير الطيور فكل ما كان منه في البر فلا بأس بسؤره إلا الكلب و الخنزير و ما عداهما فمرخص فيه، و ما كان منه في الحضر فلا يجوز استعمال سؤره إلا ما لا يمكن التحرز منه مثل الهر و الفارة و الحية و غير ذلك)
المبسوط في فقه الإمامية، ج‌1، ص: 10‌


اقوال در حکم کلیه حیوانات:

قول اول: حیوانات اصلا نجس نمی شوند؛ عین نجاست که بر طرف شود، سبب تنجس ملاقی از بین رفته است.
مصباح الفقيه، ج‌1، ص: 363
جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ج‌1، ص: 375


قول دوم: حیوانات نجس می شوند و مثل بقیه متنجس ها مطهر می خواهد و موجب تنجس هم هست.
محقق اردبیلی؛ مجمع الفائده، ج1، ص297

قول سوم: حیوانات نجس می شوند و مثل بقیه متنجس ها مطهر می خواهد ولی جامد خالی از نجاست منجس نیست.
مصباح الفقيه، ج‌8، ص: 312

قول چهارم: حیوانات نجس می شوند ولی هر حیوانی (پرنده، گربه و غیر آن) با ازاله عین پاک می شود. (به عده ای از متاخرین نسبت داده شده)
الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة، ج‌1، ص: 433
مدارك الأحكام في شرح عبادات شرائع الإسلام، ج‌1، ص: 134
المهذب البارع في شرح المختصر النافع، ج‌1، ص: 124
محشین عروه 15 حاشیه ای، هیچ کدام بر اصل این مطلب حاشیه نزده اند؛ پانزده حاشيه توسط: 1- شيخ على بن باقر بن محمد حسن جواهرى( م 1340 ه‍. ق) 2- سيد محمد بن محمد باقر فيروزآبادى يزدى( م 1345 ه‍. ق) 3- ميرزا حسين نائينى( م 1355 ه‍. ق) 4- شيخ عبد الكريم حائرى( م 1355 ه‍. ق) 5- شيخ آقا ضياء الدين عراقى( م 1361 ه‍. ق) 6- سيد ابو الحسن موسوى اصفهانى( م 1365 ه‍. ق) 7- شيخ محمد رضا آل ياسين( م 1370 ه‍. ق) 8- شيخ محمد حسين كاشف الغطاء( م 1373 ه‍. ق) 9- سيد حسين بروجردى( م 1380 ه‍. ق) 10- ميرزا سيد عبد الهادى حسينى شيرازى( م 1382 ه‍. ق) 11- سيد محسن طباطبايى حكيم( م 1390 ه‍. ق) 12- سيد احمد خوانسارى( م 1405 ه‍. ق) 13- امام سيد روح اللّٰه موسوى خمينى( م 1409 ه‍. ق) 14- سيد ابو القاسم خويى( م 1413 ه‍. ق) 15- سيد محمد رضا گلپايگانى( م 1414 ه‍. ق)
پاسخ
 سپاس شده توسط 83068
#4
ادله مطهریت ازاله عین از حیوان

دلیل اول: سیره قطعیه در اینکه کسی بدن حیوانات را تطهیر نمی کند با وجود اینکه لااقل هنگام تولد، متلوث به خون بوده است.
السيرة القاطعة بين المسلمين مع عموم البلوى، بل من غسل شيئا من الحيوانات يحكمون أنه من المجانين
جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ج‌1، ص: 375

دلیل دوم: اجماع (ادعای اجماع شیخ در خلاف در مورد پاک بودن سؤر گربه)
و الذي يدل على ما قلناه، إجماع الفرقة على ان سؤر الهر طاهر
الخلاف، ج‌1، ص:203، مساله167

دلیل سوم: عمل اصحاب
وعمل الأصحاب
مستند الشيعة في أحكام الشريعة، ج‌1، ص: 342
الثالث: عمل الأصحاب.و قد نوقش، كما في المستند، بمنع عملهم، و لكن المناقشة في غير محلّها
مدارك العروة (للإشتهاردي)، ج‌3، ص: 395

دلیل چهارم: شهرت بین اصحاب
مضافا الى الشهرة بين الأصحاب
جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ج‌1، ص: 375

دلیل پنجم: تنظیف حیوان نزد عرف به ازاله عین است.
ممّا يمكن الاستدلال به على المدّعى أنّ دليل وجوب الغسل المستكشف منه نجاسة السطح غير شامل للمقام، لا بنفسه، و لا بإلقاء الخصوصيّة بعد ما كان تنظيف الحيوان عند العرف غير تنظيف الإنسان نفسه و ما يتعلّق به
شرح العروة الوثقى (للحائري)، ج‌2، ص: 393

دلیل ششم: حرج؛ اگر بدن حیوانات به زوال عین پاک نشود، عسر و حرج شدید پیش می آید.
و إلى لزوم العسر و الحرج الشديدين لولاه
مستند الشيعة في أحكام الشريعة، ج‌1، ص: 342

دلیل هفتم: روایات طهارت سؤر گربه به ضمیمه عدم الفرق
بَابُ طَهَارَةِ سُؤْرِ السِّنَّوْرِ وَ عَدَمِ كَرَاهَتِهِ‌
وسائل الشيعة: ج 1 ص 227، الباب 2 من أبواب الأسئار.

دلیل هشتم: روایات نفی بأس از مطلق اسآر
بَابُ طَهَارَةِ سُؤْرِ بَقِيَّةِ الدَّوَابِّ حَتَّى الْمُسُوخِ وَ كَرَاهَةِ سُؤْرِ مَا لَا يُؤْكَلُ لَحْمُهُ‌
وسائل الشيعة: ج 1 ص 231، الباب 5 من أبواب الأسئار.

دلیل نهم: روایت نفی باس استفاده از روغنی که موش زنده در آن دیده شده
بَابُ طَهَارَةِ سُؤْرِ الْفَأْرَةِ وَ الْحَيَّةِ وَ الْعَظَايَةِ وَ الْوَزَغِ وَ الْعَقْرَبِ وَ أَشْبَاهِهِ
وسائل الشيعة: ج 1 ص 238، الباب 9 من أبواب الأسئار.

دلیل دهم: روایت جواز استفاده از آبی که پرندگان شکاری و مرغ از آن خورده اگر در منقارش خون نباشد.
بَابُ طَهَارَةِ أَسْآرِ أَصْنَافِ الْأَطْيَارِ وَ إِنْ أَكَلَتِ الْجِيَفَ مَعَ خُلُوِّ مَوْضِعِ الْمُلَاقَاةِ مِنْ عَيْنِ النَّجَاسَةِ‌
وسائل الشيعة: ج 1 ص 230، الباب 4 من أبواب الأسئار.

دلیل یازدهم: روایات جواز استفاده از پوست حیواناتی که تذکیه شده اند، مخصوصا جواز نماز در پوست سنجاب.
بَابُ جَوَازِ الصَّلَاةِ فِي الْفِرَاءِ وَ الْجُلُودِ وَ الصُّوفِ وَ الشَّعْرِ وَ الْوَبَرِ وَ نَحْوِهَا إِذَا كَانَ مِمَّا يُؤْكَلُ لَحْمُهُ بِشَرْطِ التَّذْكِيَةِ فِي الْجُلُودِ
وسائل الشيعة، ج‌4، ص: 345، الباب 2 من أبواب لباس المصلّي
بَابُ جَوَازِ الصَّلَاةِ فِي السِّنْجَابِ وَ الْفِرَاءِ وَ الْحَوَاصِلِ‌
وسائل الشيعة، ج‌4، ص: 347، الباب 3 من أبواب لباس المصلّي
پاسخ
 سپاس شده توسط 83068


موضوعات مشابه ...
موضوع نویسنده پاسخ بازدید آخرین ارسال
  نکته علمی:  عدم صحت تقیید مطلق در مقام حاجت فطرس 1 2,167 4-ارديبهشت-1398, 15:16
آخرین ارسال: مسعود عطار منش
  اصل تشریع مطهریت زوال عین از باطن انسان 83068 0 3,524 25-دي-1393, 02:06
آخرین ارسال: 83068
  ادعای اجماع بر مطهریت انتقال hadi 1 5,794 21-اسفند-1391, 18:16
آخرین ارسال: amirabas

پرش به انجمن:


کاربران در حال بازدید این موضوع: 1 مهمان