قاعده احسان

[amirabas]

یکی از قواعد فقهی که طبق نظر برخی از فقها قاعده ای متسالم نیز هست(1) ؛ قاعده احسان است . در توضیح این قاعده گفته شده است : « هرگاه کسی به انگیزه خدمت و نیکوکاری به دیگران ، موجب ورود خسارت به آنان شود ، اقدامش مسئولیت آور نیست.» (2)
در مقام تطبیق استاد قائینی-زید عزّه- در مقاله "برائت پزشک از ضمان" که در دومین شماره از مجلّه "تااجتهاد" به چاپ رسید ، با استناد به این قاعده ؛ در حالتی که درمان خطر جانی برای بیمار نداشته باشد رضایت او را برای درمان شرط نمی دانند (3)

1. مائة قاعدة فقهیّة ص29 ،سیّد محمّد کاظم مصطفوی ، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ، استفاده از نرم افزار جامع فقه اهل بیت مرکز نور.
2. قواعد فقه ج2 ص295 ، سیّد مصطفی محقّق داماد ، مرکز نشر علوم اسلامی ، استفاده از همان نرم افزار
3. محمّد قائینی ، برائت پزشک از ضمان ، ص5 ، تااجتهاد ، پیش شماره دوم ، بهار 1391http://mfeb.ir/images/pdf/taej/TaEjtehadP2site.pdf