مقدار ضمانت در تصادفات رانندگی

[عالم]

یکی از مسائل مبتلابه این است که در تصادفات رانندگی شخص مقصّر چه مقداری ضامن طرف مقابل است؟
1. تعمیر بخش خسارت
2. قیمت قسمت خسارت دیده شده یعنی اگر بر اثر تصادف سپر ماشین طرف مقابل را از بین برد قیمت مستعمل آن را ضامن است اگر چه طرف مقابل مجبور به تعویض آن باشد. و طرف مقابل نمی توانند او را مجبور کند قیمت سپر نو را بپردازد.
3. علاوه بر موارد گفته شده افت قیمت را هم ضامن است.

به نظر شما کدام یک از موارد مطابق ادلّه ی شرعی ضمانت است و  آیا بر طبق آن عمل می شود یا خیر؟

[رضا اسکندری]

سلام
به نظر می رسد همان طور که فقهاء اعلی الله مقامهم فرموده اند در موارد اتلاف، تلف، غصب و ... فرد ضامن چیزی است که از بین رفته است. اگر مثلی است ضامن مثل آن است و اگر قیمی است ضامن قیمت آن است.
اما اینکه اجزای وسیله نقلیه مثلی هستند یا قیمی بنابر تعریف مثلی و قیمی متفاوت خواهد بود.
و البته ظاهرا هزینه تعمیر نیز بر عهده او می باشد.
اما در مورد ضمان افت قیمت اگر نقص قیمت حاصل شود و این نقص قیمت با رد به حالت سابق و ازاله صفت باقی بماند فرد ضامن است.
و البته ظاهر کلام برخی از علماء این است که اگر این کاهش قیمت به خاطر وجود نقصی در مال است فرد ضامن است اما اگر اختلاف قیمت بازار است فرد ضامن نیست.
حال اینکه افت قیمت کدام است بحث صغروی است.

[عالم]

با تشکر از دوست گرامی rayhan
ظاهرا مطالب همیگونه است که می فرمایید لذا باید انسان دقت داشته باشد که در صورت تصادف خصوصاً زمانی که از خود شخص مقصّر خسارت را دریافت می کند(نه از بیمه) نباید بیشتر از مقداری که شرعاً ضامن است دریافت نماید مثلا اگر قطعه ای از ماشین شما که چندین سال کار کرده است آسیب ببیند و نیاز به تعویض پیدا کند در صورتی که قیمت قطعه مستعمل روی ماشین از نوی آن کمتر است نباید بیشتر از قیمت مستعمل را دریافت نماید.