27-دي-1393, 08:40
عدم تفاوت بین اجماع و دلیل لفظی از حیث اخذ به اطلاق
با سلام
به نظر مشهور اصولیین متاخر، بین دلیل لفظی و اجماع در اطلاق گیری تفاوت وجود دارد و از آنجا که اجماع دلیل لبی است، باید به قدر متیقن آن اخذ کرد ولی به نظر آیت الله شبیری زنجانی (حفظه الله) در اطلاق گیری تفاوتی بین دلیل لفظی و اجماع وجود ندارد. متن زیر قسمتی از درس نکاح سال سوم ایشان با اندکی تغییر است که به عدم تفاوت ایندو اشاره دارد:
مطلبي بين متأخرين معروف است كه در تمسك به اطلاق بين دليل لفظي و اجماع كه دليل لبّي است فرق گذاشته اند، به نظر ما اين تفصيل، صحيح نيست، زيرا اجماع يا معقد دار است و یا بدون معقد؛ اگر داراي معقد باشد؛ يعني بر موضوعي مشخص با تعبيري مشخص اتفاق نظر باشد به نحوي كه انسان مطمئن شود همين تعبير يا نقل به معناي آن از امام معصوم عليه السلام صادر شده است ميتوان به اطلاق آن تمسك نمود و در اين جهت با ادله لفظي فرقي ندارد. و اگر داراي معقد مشخصّي نباشد؛ يعني علماء بر عبارت خاصّي اتفاق نظر نداشته باشند، بلكه حكمي به نحو اجمال مورد اتفاق نظر باشد، اجماع در قدر متيقن آن حجّت است و نسبت به مازاد بر قدر متيقين نميتوان به اجماع تمسك نمود؛ زيرا فرض اين است كه مجمل است و در اين جهت نيز با ادله لفظي فرقي ندارد، دليل لفظي هم اگر قدر متيقني داشت و نسبت به مازاد بر آن مجمل بود، در غير قدر متيقين قابل تمسك نيست. (نکاح سال سوم 18 / 7 / 79 درس 240)
با سلام
به نظر مشهور اصولیین متاخر، بین دلیل لفظی و اجماع در اطلاق گیری تفاوت وجود دارد و از آنجا که اجماع دلیل لبی است، باید به قدر متیقن آن اخذ کرد ولی به نظر آیت الله شبیری زنجانی (حفظه الله) در اطلاق گیری تفاوتی بین دلیل لفظی و اجماع وجود ندارد. متن زیر قسمتی از درس نکاح سال سوم ایشان با اندکی تغییر است که به عدم تفاوت ایندو اشاره دارد:
مطلبي بين متأخرين معروف است كه در تمسك به اطلاق بين دليل لفظي و اجماع كه دليل لبّي است فرق گذاشته اند، به نظر ما اين تفصيل، صحيح نيست، زيرا اجماع يا معقد دار است و یا بدون معقد؛ اگر داراي معقد باشد؛ يعني بر موضوعي مشخص با تعبيري مشخص اتفاق نظر باشد به نحوي كه انسان مطمئن شود همين تعبير يا نقل به معناي آن از امام معصوم عليه السلام صادر شده است ميتوان به اطلاق آن تمسك نمود و در اين جهت با ادله لفظي فرقي ندارد. و اگر داراي معقد مشخصّي نباشد؛ يعني علماء بر عبارت خاصّي اتفاق نظر نداشته باشند، بلكه حكمي به نحو اجمال مورد اتفاق نظر باشد، اجماع در قدر متيقن آن حجّت است و نسبت به مازاد بر قدر متيقين نميتوان به اجماع تمسك نمود؛ زيرا فرض اين است كه مجمل است و در اين جهت نيز با ادله لفظي فرقي ندارد، دليل لفظي هم اگر قدر متيقني داشت و نسبت به مازاد بر آن مجمل بود، در غير قدر متيقين قابل تمسك نيست. (نکاح سال سوم 18 / 7 / 79 درس 240)
