28-دي-1391, 10:18
بسم الله
1.ظاهرا مناسب ترین تعریف این است :
امر مولوی : امری که مکلف را بعث میکند به سمت متعلقش - که دارای مصلحت نفسی میباشد - طوریکه عقل حکم میکند به استحقاق مثوبت حین موافقت و استحقاق عقاب حین مخالفت . مثلا در " نماز بخوانید " در خود فعل نماز مصلحت هست و ما به سمت آن برانگیخته شده ایم .
امر ارشادی : امری صوری است که حقیقة امر نیست بلکه اخبار و ارشاد و هدایت است به فعلی دارای مصلحت طوریکه نزد عقل و عقلاء استحقاق مثوبت یا عقابی ندارد جز از دست رفتن یا به دست آوردن مصالح همان فعل مرشد الیه . مثلا در " اطاعت از اوامر مولی کنید " که ارشاد به این است که در تک تک اوامر مولی مصلحتی هست ( نه اینکه در خود اطاعت مصلحتی غیر آن مصالح باشد ) و وقتی مولی گفته نماز بخوانید و روزه بگیرید و ... آن امر ارشادی ما را به مصالحی که در این نماز و روزه و ... هست تنبه میدهد و اخبار از آنهاست بدون هیچ بعثی .
1.1 بله
1.2 خیر
1.3 بله البته عقل درک میکند که در مخلفت آن استحقاق ثواب هست
1.4 خیر
2.برای ملاک تشخیص مواردی ذکر شده که به سه مورد اشاره میشود :
الف) اگر در موردی عقل حکم مستقل داشت حکم شرعی به آن ارشادی میشود
ب) اگر در موردی اعمال مولویت مستلزم لغویت باشد آن امر ارشاد است
ج) اگر در موردی جعل امر مولوی مستلزم محذور عقلی مثل دور یا تسلسل باشد آن امر ارشادی است
به نظر میرسد هیچیک از این ملاکها به تنهایی در تمام موارد مشکل را حل نمیکنند لذا در موارد مختلف متفاوت میشود و در مجموع باید با قرائن هر مورد تشخیص داد .
3.ظاهرا اختلافی نیست که ارشادی بودن خلاف اصل است و نیاز به قرینه دارد
4.یکی از تعاریف امر مولوی این است که از مولی بما هو مولی صادر شده باشد لذا دیگر عقل که مولویتی بر ما ندارد تا امرش مولوی شود . این اگر هم تعریف امر مولوی نباشد لا اقل لازمه آن هست .
5.معلوم شد که اوامر ارشادی عقوبت جدایی غیر متعلق خود ندارند لذا عصیان به معنای مخالفت مولی ندارد.
6. اوامر طریقی تعریف و لوازم جدایی دارند هرچند از جهاتی شبیه اوامر ارشادی هستند مثلا امر طریقی مصحح عقاب است به خلاف امر ارشادی . برخی در مقدمه مفوته وجوب تعلم را طریقی میدانند لذا مشکل عقاب را اینگونه حل میکنند .
7. بله صحیح است . از مطالب گذشته معلوم شد که نهی ارشادی در واقع اخبار است ، و در معاملات اخبار به عدم ترتب آثار آن معامله میباشد که این معنای فساد است به خلاف نهی مولوی که فقط حرام بودن معامله را میرساند که میشود در عین حرام بودن آثار معامله بار شود و منافاتی نیست بین آنها مگر ملازمه بین نهی تکلیفی و وضعی را بپذیریم .
1.ظاهرا مناسب ترین تعریف این است :
امر مولوی : امری که مکلف را بعث میکند به سمت متعلقش - که دارای مصلحت نفسی میباشد - طوریکه عقل حکم میکند به استحقاق مثوبت حین موافقت و استحقاق عقاب حین مخالفت . مثلا در " نماز بخوانید " در خود فعل نماز مصلحت هست و ما به سمت آن برانگیخته شده ایم .
امر ارشادی : امری صوری است که حقیقة امر نیست بلکه اخبار و ارشاد و هدایت است به فعلی دارای مصلحت طوریکه نزد عقل و عقلاء استحقاق مثوبت یا عقابی ندارد جز از دست رفتن یا به دست آوردن مصالح همان فعل مرشد الیه . مثلا در " اطاعت از اوامر مولی کنید " که ارشاد به این است که در تک تک اوامر مولی مصلحتی هست ( نه اینکه در خود اطاعت مصلحتی غیر آن مصالح باشد ) و وقتی مولی گفته نماز بخوانید و روزه بگیرید و ... آن امر ارشادی ما را به مصالحی که در این نماز و روزه و ... هست تنبه میدهد و اخبار از آنهاست بدون هیچ بعثی .
1.1 بله
1.2 خیر
1.3 بله البته عقل درک میکند که در مخلفت آن استحقاق ثواب هست
1.4 خیر
2.برای ملاک تشخیص مواردی ذکر شده که به سه مورد اشاره میشود :
الف) اگر در موردی عقل حکم مستقل داشت حکم شرعی به آن ارشادی میشود
ب) اگر در موردی اعمال مولویت مستلزم لغویت باشد آن امر ارشاد است
ج) اگر در موردی جعل امر مولوی مستلزم محذور عقلی مثل دور یا تسلسل باشد آن امر ارشادی است
به نظر میرسد هیچیک از این ملاکها به تنهایی در تمام موارد مشکل را حل نمیکنند لذا در موارد مختلف متفاوت میشود و در مجموع باید با قرائن هر مورد تشخیص داد .
3.ظاهرا اختلافی نیست که ارشادی بودن خلاف اصل است و نیاز به قرینه دارد
4.یکی از تعاریف امر مولوی این است که از مولی بما هو مولی صادر شده باشد لذا دیگر عقل که مولویتی بر ما ندارد تا امرش مولوی شود . این اگر هم تعریف امر مولوی نباشد لا اقل لازمه آن هست .
5.معلوم شد که اوامر ارشادی عقوبت جدایی غیر متعلق خود ندارند لذا عصیان به معنای مخالفت مولی ندارد.
6. اوامر طریقی تعریف و لوازم جدایی دارند هرچند از جهاتی شبیه اوامر ارشادی هستند مثلا امر طریقی مصحح عقاب است به خلاف امر ارشادی . برخی در مقدمه مفوته وجوب تعلم را طریقی میدانند لذا مشکل عقاب را اینگونه حل میکنند .
7. بله صحیح است . از مطالب گذشته معلوم شد که نهی ارشادی در واقع اخبار است ، و در معاملات اخبار به عدم ترتب آثار آن معامله میباشد که این معنای فساد است به خلاف نهی مولوی که فقط حرام بودن معامله را میرساند که میشود در عین حرام بودن آثار معامله بار شود و منافاتی نیست بین آنها مگر ملازمه بین نهی تکلیفی و وضعی را بپذیریم .
