سابقه ی تاریخی بحث از اصول محرزه

[سید رضا حسنی]

ظاهرا اصول محرزه را اولین بار نایینی به کار برده است که باید بررسی و فحص بیشتری صورت بگیرد.

شیخ در بحث قطع موضوعی اصول محرزه را بیان نمی کنند ولی در خاتمه استصحاب بیان می کنند «ثم المراد بالدليل الاجتهادي: كل أمارة اعتبرها الشارع من حيث إنها تحكي عن الواقع وتكشف عنه بالقوة، وتسمى في نفس الأحكام " أدلة اجتهادية " وفي الموضوعات " أمارات معتبرة "، فما كان مما نصبه الشارع غير ناظر إلى الواقع، أو كان ناظرا لكن فرض أن الشارع اعتبره لا من هذه الحيثية، بل من حيث مجرد احتمال مطابقته للواقع، فليس اجتهاديا، بل هو من الأصول، وإن كان مقدما على بعض الأصول الاخر. والظاهر أن الاستصحاب والقرعة من هذا القبيل»تعبیر «مجرد احتمال مطابقته للواقع» اصل محرز است که البته در چند خط بعد تعبیر بهتری دارند «قد يكون الشئ الغير الكاشف منصوبا من حيث تنزيل الشارع الاحتمال المطابق له منزلة الواقع» که همان اصول محرزه اند

سلام برادر عزیز ضمن تشکر از اعتنای شما به بحث. عرض بنده(یعنی نقل از فرمایش استاد) هم همین بود که اصطلاح اصل محرز را اولین بار محقق نایینی رحمه الله به کار برده است.
رچه بتوان کلام مذکور از شیخ را نیز حمل بر محرزه بودن کرد.