30-مرداد-1401, 21:58
استاد گنجی حفظه‌الله تعالی: بعضی از بزرگان از جمله سید خویی رضوان‌الله تعالی علیه در فرق بین عام و مطلق می فرمایند: فرق بین آنها در دال است، عام بالوضع بر عموم دلالت دارد و مطلق به مقدمات حکمت، اما در حقیقت اختلاف ندارند و حقیقت هر دو شمول است.
اما این بیان دو اشکال دارد:
یک اشکال این است که این فرق مبنایی است، طبق مسلک قدماء مطلق مثل اسم جنس بالوضع دلالت بر اطلاق داشت. گرچه مبنای حق این است که بالوضع نیست.
اشکال دوم این است که علاوه بر فرق در دال، حقیقت آنها هم متفاوت است، در مطلق حکم به جامع و طبیعت تجرید شده از خصوصیات تعلق گرفته است، در اعتق رقبه، حکم به جامع در رقبات تعلق گرفته است. پس مطلق همان جامع است که رفض عنه القیود.
اما در عام حکم به طبیعت تطبیق شده بر افراد تعلق می‌گیرد، افراد به نحو اجمال دیده شده است. متعلق در عام افراد هستند، در اکرم کل عالم افراد دیده شده است و حکم بر تک تک افراد عالم بار شده است.
اما این بیان دو اشکال دارد:
یک اشکال این است که این فرق مبنایی است، طبق مسلک قدماء مطلق مثل اسم جنس بالوضع دلالت بر اطلاق داشت. گرچه مبنای حق این است که بالوضع نیست.
اشکال دوم این است که علاوه بر فرق در دال، حقیقت آنها هم متفاوت است، در مطلق حکم به جامع و طبیعت تجرید شده از خصوصیات تعلق گرفته است، در اعتق رقبه، حکم به جامع در رقبات تعلق گرفته است. پس مطلق همان جامع است که رفض عنه القیود.
اما در عام حکم به طبیعت تطبیق شده بر افراد تعلق می‌گیرد، افراد به نحو اجمال دیده شده است. متعلق در عام افراد هستند، در اکرم کل عالم افراد دیده شده است و حکم بر تک تک افراد عالم بار شده است.
