سؤال: وجه عدم تنجز علم اجمالی به وجوب نماز ظهر یا نماز جمعه چیست؟

[مخبریان]

در مورد نماز ظهر روز جمعه می‌دانیم یا نماز ظهر واجب است یا نماز جمعه (فرض کنیم که احتمال حرمت نماز جمعه در عصر غیبت منتفی باشد) علم اجمالی به وجوب نماز ظهر یا نماز جمعه مقتضی احتیاط است یعنی باید هم نماز ظهر خواند و هم نماز جمعه.
گفته می‌شود که علم تفصیلی داریم که خداوند در یک روز بیش از ۵ نماز را واجب نکرده است، پس هم نماز ظهر و هم نماز جمعه واجب نیست. سؤال من این است که این علم تفصیلی مانع وجوب شرعی دو نماز می‌شود. اما آن علم اجمالی را که از بین نمی‌برد؛ لذا با این که می‌دانم یکی از دو نماز ظهر یا جمعه بر مکلف واجب نیست، به حکم عقل باید هر دو را بخوانم.

نظیر این مسأله در شبهات موضوعیه: یکی از دو ظرف نجس است یا ظرف سمت راست یا ظرف سمت چپ. عقل می‌گوید که باید از هر دو اجتناب کنی. می‌گویم که می‌دانم یکی از دو ظرف پاک است و اجتناب از آن بر من واجب شرعی نیست. عقل می‌گوید که من هم نگفتم واجب شرعی است، گفتم باید احتیاط کنی.

کسی با علم به طهارت یکی از دو ظرف حکم به عدم تنجز علم اجمالی نداده است اما در ظهر جمعه، احتیاط را لازم ندانسته‌اند. وجهش چیست؟