مشکلی که در این بحث ها وجود دارد این است که در تمام سنخ های بحث از یک نوع روش استفاده می شود؛ از آیه و روایت شروع می شود و در نهایت عقل( البته اگر بهائی به آن داده شود). در حالی که هر سنخی از موضوع روش خودش را می طلبد.
سنخ این موضوع عقلی است و ابتدا باید با فهم عقل وارد شد و بعد به دلایل دیگر پرداخت. وگرنه به همین تناقض مرحوم شیخ می رسیم.
همان طور که خود مرحوم شیخ می فرمایند، بداهت عقل حکم می کند که اگر احتمال ضرر زیاد باشد یا محتمل ضرر سنگینی باشد، از آن اجتناب کنیم.
اما این مختص به ضرر دنیوی نیست و عقاب اخروی را هم شامل می شود؛ به این بیان که عقل خود بیانی از جانب شارع است و وقتی اجتناب از چنین ضرری را واجب می کند، این خود دلیلی است بر اجتناب و تخلف از آن ملازم عقاب. مگر این که بگوییم( که اگر بگوییم یعنی سلب حجیت از عقل بدیهی) عقل در این جا حجیتی ندارد (و هم این خود تبعیضی است بدون دلیل که عقل را جایی حجت بدانیم و در جایی دیگر با همان حکم نه).
سنخ این موضوع عقلی است و ابتدا باید با فهم عقل وارد شد و بعد به دلایل دیگر پرداخت. وگرنه به همین تناقض مرحوم شیخ می رسیم.
همان طور که خود مرحوم شیخ می فرمایند، بداهت عقل حکم می کند که اگر احتمال ضرر زیاد باشد یا محتمل ضرر سنگینی باشد، از آن اجتناب کنیم.
اما این مختص به ضرر دنیوی نیست و عقاب اخروی را هم شامل می شود؛ به این بیان که عقل خود بیانی از جانب شارع است و وقتی اجتناب از چنین ضرری را واجب می کند، این خود دلیلی است بر اجتناب و تخلف از آن ملازم عقاب. مگر این که بگوییم( که اگر بگوییم یعنی سلب حجیت از عقل بدیهی) عقل در این جا حجیتی ندارد (و هم این خود تبعیضی است بدون دلیل که عقل را جایی حجت بدانیم و در جایی دیگر با همان حکم نه).
samimi.blog.ir
