مرحوم شیخ انصاری در تنبیه پنجم شبهات محصوره بعد از بیان مطلب اصلی در مورد اضطرار به بعض اطراف علم اجمالی، نکته ای را در مورد انسداد مطرح می کنند. ایشان مطلب را اینگونه آغاز می کنند:
ومما ذكرنا تبين: أن مقتضى القاعدة عند انسداد باب العلم التفصيلي بالأحكام الشرعية وعدم وجوب تحصيل العلم الإجمالی فيها بالاحتياط ... ان یرجع ... الی الاحتیاط. (انصاری، فرائد الاصول، ج2، ص246-247)
ایشان می فرمایند با توجه به آنچه ما گفتیم که در موارد اضطرار به بعض اطراف علم اجمالی، اجتناب از بقیه ی اطراف علم اجمالی لازم است (بجز یک مورد خاص) در بحث انسداد هم که یک علم اجمالی (کبیر) به احکام و تکالیف در شرع داریم، و بر فرض، باب علم تفصیلی منسد است و احتیاط در کل هم عسر و حرج دارد، وقتی مقداری از آنها به واسطه ی عمل به ظن از دایره ی علم اجمالی خارج شد، در بقیه باید احتیاط کنیم (مثل فرض خروج موارد اضطرار و باقی ماندن بقیه موارد). بخلاف انسدادی ها که می گویند در بقیه باید به اصول عملیه ای که در آن مورد وجود دارد مراجعه کرد.
سوال این است که مراد ایشان از عدم تحصیل علم اجمالی فیها بالاحتیاط چیست؟ مگر وقتی ما در چیزی احتیاط می کنیم، علم قطعی به انجام تکلیف پیدا نمی کنیم؟
چگونه با احتیاط، علم اجمالی حاصل می شود؟
البته ظاهرا در بعضی نسخه ها این کلمه وجود ندارد ولی طبق نسخه مصحح دارالفکر و همچنین متن موجود در اکثر شروح، این کلمه را دارد.
پیشاپیش از پاسخ و راهنمایی دوستان سپاسگزارم.
ومما ذكرنا تبين: أن مقتضى القاعدة عند انسداد باب العلم التفصيلي بالأحكام الشرعية وعدم وجوب تحصيل العلم الإجمالی فيها بالاحتياط ... ان یرجع ... الی الاحتیاط. (انصاری، فرائد الاصول، ج2، ص246-247)
ایشان می فرمایند با توجه به آنچه ما گفتیم که در موارد اضطرار به بعض اطراف علم اجمالی، اجتناب از بقیه ی اطراف علم اجمالی لازم است (بجز یک مورد خاص) در بحث انسداد هم که یک علم اجمالی (کبیر) به احکام و تکالیف در شرع داریم، و بر فرض، باب علم تفصیلی منسد است و احتیاط در کل هم عسر و حرج دارد، وقتی مقداری از آنها به واسطه ی عمل به ظن از دایره ی علم اجمالی خارج شد، در بقیه باید احتیاط کنیم (مثل فرض خروج موارد اضطرار و باقی ماندن بقیه موارد). بخلاف انسدادی ها که می گویند در بقیه باید به اصول عملیه ای که در آن مورد وجود دارد مراجعه کرد.
سوال این است که مراد ایشان از عدم تحصیل علم اجمالی فیها بالاحتیاط چیست؟ مگر وقتی ما در چیزی احتیاط می کنیم، علم قطعی به انجام تکلیف پیدا نمی کنیم؟
چگونه با احتیاط، علم اجمالی حاصل می شود؟
البته ظاهرا در بعضی نسخه ها این کلمه وجود ندارد ولی طبق نسخه مصحح دارالفکر و همچنین متن موجود در اکثر شروح، این کلمه را دارد.
پیشاپیش از پاسخ و راهنمایی دوستان سپاسگزارم.
(((یا هادی المضلین)))
