26-دي-1397, 18:03
گفته شده است که : بازگشت اطلاق لفظی به أصالة التطابق بین مراد استعمالی و مراد جدی است، و یا به تعبیر دیگر تطابق بین قضیه ی لفظیه و قضیه ی لبیّه، یعنی آن چه در قضیه ی لفظیه ذکر نشده است در قضیه ی لبیه نیز دخیل نیست. وقتی مولی می گوید اکرم عالما شک می کنیم که آیا در ثبوت حکم قید عدالت دخل دارد یا خیر؟ در این مورد می گوییم أصالة التطابق بین مراد استعمالی و مراد جدی این است که قید عدالت در ثبوت حکم دخیل نیست.
بنا بر این در مواردی که مراد استعمالی و مراد جدی تطابق ندارند نمی توان به اطلاق تمسک کرد، مثل موارد کنایات که مراد استعمالی و مراد جدی متفاوت است و وقتی متکلم می گوید « زید کثیر الرماد» مراد جدی وی مطابق مراد استعمالی او نیست، لذا به اطلاق قضیه نمی توان تمسک کرد.
پس اگر مولی بگوید جئنی برجل کریم، و شک کنیم آیا کریم بودن عرفی کافی است و یا کریم بودن در ضیافت مراد است، می توان به اطلاق این دلیل تمسک کرد، به خلاف این که مولی بگوید جئنی برجل کثیر الرماد و شک حاصل شود در مراد از کریم بودن نمی توان به اطلاق این قضیه تمسک کرد و باید به شواهد و مناسبات رجوع کرد.