در مورد حدود و ثغور استفاده های علمی پزشکی از آموزه های دینی نظر استاد شهیدی نیز نقل می گردد. خصوصاً از این جهت که حفظ یا سقط جنین در قبل از ولوج روح آیا صدق قتل نفس می کند یا خیر؟ به این معنی که آیا پرداخت دیه های کمتر برای سقط جنین در قبل از ولوج روح سبب می شود که بگوییم با اینکه سقط آن جنین حرمت تکلیفی در حد قتل نفس دارد ولی حفظ آن جنین لزومی در حد حفظ جنین بعد از ولوج روح ندارد؟ یعنی سقط جنین در قبل از ولوج روح حرمت تکلیفی آن در حد حرمت قتل نفس است با اینکه میزان دیه تعلق گرفته به آن خیلی کمتر از بعد از ولوج روح است.
نقل قول:درس خارج فقه استاد محمدتقي شهيدي
97/09/06
صحیحه حلبی: أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ ابْنِ مُسْكَانَ عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: لَا بَأْسَ بِالصَّلَاةِ فِيمَا كَانَ مِنْ صُوفِ الْمَيْتَةِ إِنَّ الصُّوفَ لَيْسَ فِيهِ رُوحٌ ....
«لاتحله الحیاة و لیس له روح» بیان عرفی است و بیان پزشکی نیست لذا انتظار نداشته باشید که علم پزشکی این را توضیح دهد و عرفاً مواردی که احساس درد ندارد به این خاطر که عصب وجود ندارد یا ضعیف است ما لا روح له است وگرنه ناخن مرده نیست و رشد می کند؛ لذا «لیس له روح» به این معنا است که عصب که موجب احساس درد می شود ندارد مثلاً در مورد استخوان اگر أعصاب پیرامون آن را قطع کنند هیچ احساس درد به شما دست نمی دهد. و أئمه بحث پزشکی نمی کردند و در آن زمان معروف بوده است که روح در برخی از أجزای حیوان حلول نمی کند مثلاً وقتی موی انسان را قیچی می کنند احساس درد نمی کند و لذا می گفتند روح ندارد.
و ممکن است جامعی داشته باشد و برخی از مواردی که روح ندارد عصب ندارد و برخی موارد را به این خاطر که بزرگ نمی شده و رشد نمی کرده است از «ما لا روح له» حساب کرده اند ولی این مطلب از نظر پزشکی درست نیست و استخوان هم اگر بشکند جایگزین می شود مثل گوشت بدن که اگر زخم شود جایگزین می شود و رشد دارد و لذا از نظر پزشکی نباید مسائل را بررسی کنیم وگرنه به بن بست می رسیم و شما نباید قرآن و حدیث را کتاب پزشکی تلقّی کنید و بعد بگویید این پزشکی اسلامی است بلکه قرآن کتاب هدایت است و کتاب پزشکی نیست و از اسلام انتظار این که بیماری های شما را درمان کند نیست و برای این نیامده است بلکه به عنوان هدایت برای متّقین آمده است.
بله أئمه علیه السلام از این جهت که معصوم بوده اند و واجد کمالات بوده اند علاوه بر این که مسائل دین را بیان می کردند کسانی بودند که مسائل اجتماعی را خوب بیان می کردند و راجع به بهداشت هم اگر حدیث صحیحی باشد قابل أخذ است نه این که هر حدیث ضعیفی را أخذ کنیم و به عنوان طب اسلامی قلمداد کنیم، و لکن انتظار این که با بیان های عرفی أئمه معامله بیان های علمی پزشکی، مهندسی، هوا شناسی، کیهان شناسی و غیره داشتن اشتباه فاحش است و انسان به بن بست می رسد. بیان ها عرفی است مثلاً تعبیر ﴿ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَاماً فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْما﴾ یک بیان عرفی است وگرنه از نظر پزشکی اگر بخواهید با این آیه توضیح دهید که بعد بخواهند به شما ایراد بگیرند که این سیر صحیح نیست؛ اشتباه بودن به این جهت است که شما اشتباه معنا می کنید و فکر می کنید آیه مراحل تکوّن جنین را بیان می کند در حالی که این طور نیست (مثلاً این که از چهار ماهگی روح در جنین دمیده می شود أمری عرفی است و به جهت تکان های شدیدی است که جنین در این زمان دارد وگرنه به معنای پزشکی از روزهای أول قلب فعالیّت دارد بله اگر ماوراء الطبیعه حساب می کنید که هیچ کس جز خدا خبر دارد نیست که دیگر این حرف را به پزشک نباید بزنید زیرا می گوید شما ما وارء الطبیعه حرف می زنید و ما این حرف را نمی فهمیم ولی این که انتظار داشته باشیم در چهار ماهگی جنین یک حادثه غیر مترقّبه به وجود بیاید که ثم أنشأنا خلقاً آخر باشد، این انتظار بیجا است و هر کس دنبال این راه برود به بن بست می رسد.)
منبع:
اینجا کلیک کنید
اینجا کلیک کنید
قطع قلم به قیمت نان می کنی رفیق
این خط و این نشان که زیان می کنی رفیق
گیرم درین میانه به جایی رسیده ی
گیرم که زود دکه دکان می کنی رفیق
کفاره اش ز گندم عالم فزون تر است
از عمر آنچه خدمت خان می کنی رفیق
خود بستمش به سنگ لحد مرده توش نیست
قبری که گریه بر سر آن می کنی رفیق
گفتی گمان کنم که درست است راه من
داری گمان چو گمشدگان می کنی رفیق
این خط و این نشان که زیان می کنی رفیق
گیرم درین میانه به جایی رسیده ی
گیرم که زود دکه دکان می کنی رفیق
کفاره اش ز گندم عالم فزون تر است
از عمر آنچه خدمت خان می کنی رفیق
خود بستمش به سنگ لحد مرده توش نیست
قبری که گریه بر سر آن می کنی رفیق
گفتی گمان کنم که درست است راه من
داری گمان چو گمشدگان می کنی رفیق
