3-اسفند-1399, 21:59
(2-اسفند-1399, 12:01)عرفان عزیزی نوشته:
- تفسير القمي أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ قَالَ: قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا أَبَانُ إِنَّ اللَّهَ لَا يَطْلُبُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ[1] زَكَاةَ أَمْوَالِهِمْ وَ هُمْ يُشْرِكُونَ بِهِ حَيْثُ يَقُولُ وَ وَيْلٌ لِلْمُشْرِكِينَ الَّذِينَ لا يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كافِرُونَ[2] قُلْتُ لَهُ كَيْفَ ذَاكَ جُعِلْتُ
- فِدَاكَ فَسِّرْهُ لِي فَقَالَ وَيْلٌ لِلْمُشْرِكِينَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا بِالْإِمَامِ الْأَوَّلِ وَ هُمْ بِالْأَئِمَّةِ الْآخِرِينَ كَافِرُونَ يَا أَبَانُ إِنَّمَا دَعَا اللَّهُ الْعِبَادَ إِلَى الْإِيمَانِ بِهِ فَإِذَا آمَنُوا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ افْتَرَضَ عَلَيْهِمُ الْفَرَائِضبحار الأنوار (ط - بيروت)، ج23، ص: 84
[1] ( 4) في المصدر: يا ابان أ ترى ان اللّه طلب من المشركين.
[2] ( 5) فصّلت: 6 و 7.
سلام روایت جالبی بود، اما قابل توجیه و تأویل است به این بیان که با توجه به اینکه کفار، اساسا ایمان ندارند و بعث و زجر در مورد آنان نتیجه ای ندارد، شارع اراده تحریکی نسبت به آنان ندارد، اما این تنها یک قسم از اقسام تکلیف است، قسم دیگر از تکلیف، تکلیف به داعی اتمام حجت است که کفار قطعا نسبت به این قسم از تکلیف مکلف هستند، درست شبیه نهی از اکل قازورات در حق نوع مکلفین، که مکلفین خود به خود منزجر از اکل قازورات هستند فلذا اراده تحریکی نسبت به آنها لغو است؛ اما در عین حال، انسان وجدان میکند که نهی از اکل قازورات در حق ما نیز هست و ما هم مکلفیم، توجیهش همین است که گاهی تکلیف به داعی بعث و زجر خارجی نیست بلکه گاهی به داعی اتمام حجت است که این نوع از تکلیف در مورد کفار قابل تصویر است، شاهدش هم این است که عقاب میشوند. به همین بیان روایت قابل توجیه است یعنی مراد از تکلیفی که از کفار سلب شده است، تکلیف به داعی تحریک است نه به داعی اتمام حجت.