تشخیص برخی روایات ابن ابی عمیر

[عرفان عزیزی]

مرحوم صدوق در معانی الاخبار از استاد خود ابن ولید نقل می کند که او از محمد بن حسن صفار شنیده است که در کتاب حلبی هرگاه عبارت وفی حدیث آخر بیاید این قول ابن ابی عمیر است.

قال مصنف هذا الكتاب سمعت شيخنا محمد بن الحسن بن أحمد بن الوليد رضي الله عنه يقول سمعت محمد بن الحسن الصفار يقول كلما كان في كتاب الحلبي و في حديث آخر فذلك قول محمد بن أبي عمير رحمه الله.معانی الاخبار ص۱۵۰

[محمود رفاهی فرد]

گویا دو مورد زیر از همین باب باشد:
عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: فِي رَجُلٍ كَانَتْ لَهُ أَمَةٌ فَوَطِئَهَا ثُمَّ أَعْتَقَهَا وَ قَدْ حَاضَتْ عِنْدَهُ حَيْضَةً بَعْدَ مَا وَطِئَهَا قَالَ تَعْتَدُّ بِحَيْضَتَيْنِ.
 قَالَ ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ وَ فِي حَدِيثٍ آخَرَ تَعْتَدُّ بِثَلَاثِ حِيَض‏ (کافی (اسلامیه)، 6، 171)


عَلِيٌّ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ رَجُلٍ حُرٍّ كَانَتْ تَحْتَهُ أَمَةٌ فَطَلَّقَهَا طَلَاقاً بَائِناً ثُمَّ اشْتَرَاهَا هَلْ يَحِلُّ لَهُ أَنْ يَطَأَهَا قَالَ لَا.
 قَالَ ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ وَ فِي حَدِيثٍ آخَرَ حَلَّ لَهُ فَرْجُهَا مِنْ أَجْلِ شِرَائِهَا وَ الْحُرُّ وَ الْعَبْدُ فِي ذَلِكَ سَوَاء (کافی، 6، 173)

[105767]

یعنی جناب ابن ابی عمیر به کتاب حلبی اضافه کرده؟
چون حلبی سابق بر ابن ابی عمیر بوده؟

[محمود رفاهی فرد]

بله

[مخبریان]

این اجتهاد محمد بن حسن الصفار است یا اخبار اوست؟

[105767]

ظاهراً امر واضحی نبوده و کأن جزء کتاب بوده که نیاز به بیان داشته و جناب صفار متذکر شده!
اینجور کار حدیث و نسخه شناسی سخت میشه..

[محمود رفاهی فرد]

طبعا با توجه به التزام نسبی مشایخ حدیثی به انتقال حدیث از طریق سماع و قرائت و نیز مقابله ی نسخ و توجه به به تفاوت میان آنها، این دست امور مورد التفات آنها بوده...