14-آذر-1400, 20:15
استاد شبیری در درس فقه مورخ 14آذر1400 فرمودند:
گاهی ارتکازات عقلایی در رتبه سابق بر دلیل شرعی در نحوه استظهار از دلیل شرعی تاثیر می گذارد. مثلا عقلا در رتبه سابق بر ادله نماز و ادله جهاد قوانین مشابهی با این دو را در ذهن دارند. در ذهن عقلا عبادات به عنوان افعال مرتبط با رابطه شخصی خلائق با خدای خود اختصاصی به مردان نداشته و بین زن و مرد مشترک است لذا اگر از نماز که یک عبادت است سوال می کند و از تعبیر رجل استفاده می کند عرف عقلا در این تعبیر خصوصیتی نمی بینند و آن را به زنان نیز سرایت می دهند.
ولی در حکم جهاد این گونه نیست چون مشابه جهاد در نظامهای عقلایی همان جنگهایی است که انجام می دهند و چون این ها امور مردانه محسوب می شود از ادله ای که از تعبیر رجل در آن استفاده شده الغای خصوصیت نمی کند.
اما گاهی ارتکازات عقلا در طول ادله شرعی در فهم فروعات آنها اثر گذار است.
مثلا عقلا علی رغم اینکه حجه الاسلام یک امر دشوار و مردانه است وقتی دیدند شارع آن را به مرد اختصاص نداده و بر زنان نیز واجب کرده در طول این تعمیم، احکام حج را به مردان مختص نمی داند.
گاهی ارتکازات عقلایی در رتبه سابق بر دلیل شرعی در نحوه استظهار از دلیل شرعی تاثیر می گذارد. مثلا عقلا در رتبه سابق بر ادله نماز و ادله جهاد قوانین مشابهی با این دو را در ذهن دارند. در ذهن عقلا عبادات به عنوان افعال مرتبط با رابطه شخصی خلائق با خدای خود اختصاصی به مردان نداشته و بین زن و مرد مشترک است لذا اگر از نماز که یک عبادت است سوال می کند و از تعبیر رجل استفاده می کند عرف عقلا در این تعبیر خصوصیتی نمی بینند و آن را به زنان نیز سرایت می دهند.
ولی در حکم جهاد این گونه نیست چون مشابه جهاد در نظامهای عقلایی همان جنگهایی است که انجام می دهند و چون این ها امور مردانه محسوب می شود از ادله ای که از تعبیر رجل در آن استفاده شده الغای خصوصیت نمی کند.
اما گاهی ارتکازات عقلا در طول ادله شرعی در فهم فروعات آنها اثر گذار است.
مثلا عقلا علی رغم اینکه حجه الاسلام یک امر دشوار و مردانه است وقتی دیدند شارع آن را به مرد اختصاص نداده و بر زنان نیز واجب کرده در طول این تعمیم، احکام حج را به مردان مختص نمی داند.
