24-دي-1400, 19:17
در حقیقت نسخ چهار مبنا مطرح است:
1. ابتدا حکمی جعل می شود و متعلق آن در همان عالم ثبوت دارای اطلاق زمانی است و ناسخ بمثابه معارضی است که می آید و جلوی استمرار آن را می گیرد.
2. ابتدا حکمی جعل می شود که اثبات دارای اطلاق ازمانی است ولی بعد از تحقق ناسخ کشف می کتیم این اطلاق اثباتی مطابق عالم ثبوت نبوده و در واقع موقت بوده است.
3. ابتدا حکمی جعل می شود ولی در متعلق آن یک قید کلی وجود دارد که "هر حکمی مغیا است به جعل حکم مضاد" لذا ناسخ می آید و غایت حکم اول را محقق می کند و شک در نسخ بمثابه شک در قید الموضوع است و شبهه موضوعیه تلقی می شود.
این سه تصویر در کلام مرحوم شهید صدر به اشارت رفته است.
4. مبنای چهارمی وجود دارد که توسط استاد مطرح شده و همان نیز اختیار شده است مبنی بر این که جعل حکم اولیه نه مطلق است و نه مقید بلکه بلحاظ عقلایی زمان اصلا در آن ملاحظه نشده است و بقای اثر حکم، تابع بقای اعتباری خود حکم است نه اطلاق ازمانی متعلق آن و ناسخ می آید جلوی بقای اعتباری حکم را گرفته و طبعا اثرش نیز در بقا منتفی می شود.
1. ابتدا حکمی جعل می شود و متعلق آن در همان عالم ثبوت دارای اطلاق زمانی است و ناسخ بمثابه معارضی است که می آید و جلوی استمرار آن را می گیرد.
2. ابتدا حکمی جعل می شود که اثبات دارای اطلاق ازمانی است ولی بعد از تحقق ناسخ کشف می کتیم این اطلاق اثباتی مطابق عالم ثبوت نبوده و در واقع موقت بوده است.
3. ابتدا حکمی جعل می شود ولی در متعلق آن یک قید کلی وجود دارد که "هر حکمی مغیا است به جعل حکم مضاد" لذا ناسخ می آید و غایت حکم اول را محقق می کند و شک در نسخ بمثابه شک در قید الموضوع است و شبهه موضوعیه تلقی می شود.
این سه تصویر در کلام مرحوم شهید صدر به اشارت رفته است.
4. مبنای چهارمی وجود دارد که توسط استاد مطرح شده و همان نیز اختیار شده است مبنی بر این که جعل حکم اولیه نه مطلق است و نه مقید بلکه بلحاظ عقلایی زمان اصلا در آن ملاحظه نشده است و بقای اثر حکم، تابع بقای اعتباری خود حکم است نه اطلاق ازمانی متعلق آن و ناسخ می آید جلوی بقای اعتباری حکم را گرفته و طبعا اثرش نیز در بقا منتفی می شود.
