اشکال: صور بیع غیر مالک لنفسه و بطلان بعضی از صور

[سید رضا حسینی]

آقای نائینی می فرمایند که بیع غیر مالک، لنفسه باطل است و این امر از واضحات می باشد، لذا مشمول اطلاق «لا تبع ما لیس عندک» و نظایر آن نمی‌ شود.

استاد شب زنده دار علاوه بر اینکه مبناءً، بیان ایشان را قبول نکردند و رد نموده اند، فرموده‌اند: «که بیع غیر مالک لنفسه، صُوری دارد که بیان مرحوم نائینی فقط در بعضی از صُور، صادق است به این بیان که وضوح بطلان بیع غیر مالک لنفسه در صورتی است که با اجازه ی مالک بدون اینکه ایشان رضایت به این داشته باشند که بیع مزبور برای فضولی باشد، قائل شویم که با اجازه ی مالک، بیع برای غیر مالک(فضول) محقق شده است و الا اگر مالک، بیع مزبور را اجازه دهد و رضایت داشته باشد که بیع هم برای شخص فضول محقق شود یا اینکه اجازه دهد و رضایت داشته باشد که بیع صورت گرفته، برای خود مالک محقق شود، در این دو صورت، بطلان بیع عند العرف واضح نمی باشد و ممکن است که در این دو صورت، قائل شد که عقد مزبور صحیح می باشد.