وثاقت محمد بن اسماعیل بندقی

[حسین بن علی]

محمد بن اسماعیل بندقی چندصد روایت در کافی دارد ولی توثیق خاص ندارد و لذا آقای سیستانی روایات او را ضعیف می داند.

وجوهی برای توثیق او نقل شده است
۱- اکثار روایت مرحوم کلینی در کافی از محمد بن اسماعیل
آقای سیستانی ازین وجه جواب داده اند که محمد بن اسماعیل فقط روایات کتاب فضل بن شاذان را نقل کرده که عملا یک روایت محسوب می شود.
۲- اعتماد مرحوم کلینی بر محمد بن اسماعیل
می توان ازین وجه جواب داد که اکثر روایات محمد بن اسماعیل قرین دارد و یا روایات دیگری به همان مضمون در کافی وجود دارد و یا در احکام الزامی نیست بنابر این شاهدی بر اعتماد کلینی بر محمد بن اسماعیل نمی شود
۳- واسطه در اجازه به کتاب ابن ابی عمیر یا حماد یا...
مرحوم خویی فرموده اند از آنجا که اکثر روایات او مقرون به یک سند دیگری نیز هست روشن می شود که او واسطه د نقل کتاب بوده است
اشکال این وجه این است که شواهد متعددی بر نقض این ادعا هست مثل اینکه بسیاری از اوقات مرحوم کلینی در سندی فقط محمد بن اسماعیل را ذکر کرده ولی در روایت قبلی برای او قرین ذکر کرده پس ظاهرا محمد بن اسماعیل عن فضل بن شاذان فقط اجازه نقل کتاب نبوده اند
وجوه دیگری هم ذکر شده است که دلیل بودن آن منوط به وثوق شخصی است
درس خارج استاد شهیدی 1401/11/16