سؤال: اجماع

[مهدی منصوری]

گاهی جناب شیخ انصاری بعد از اینکه یک حکمی را بیان می فرمایند در مفام دلیل آن ذکر می کنند «للاجماع علی الظاهر المصرح به » مراد جناب شیخ از عبارت «علی الظاهر» چیست؟ آیا ایشان اجماع را تحصیل کرده اند یا خیر؟

[رضا]

اگر عبارت «المصرح به» نبود می گفتیم مثلا مرحوم شیخ از ظاهرکلام برخی اجماع را استفاده کرده است مثلا از ظاهر کلام شهید استفاده کرده است که شهید ادعای اجماع کرده است ولی در اینجا این احتمال نمی آید.

[محمد 68]

سلام علیکم
به نظر میرسد که مراد شیخ از این کلام این نباشد که خودشان اجماع را تحصیل کرده اند بلکه مراد ایشان این است که اجماع را برخی نقل کرده اند که که این نقل اجماع علی الظاهر (به همان معنای معهود در زبان فارسی) صریحا محل بحث را هم دربردارد.

[مهدی منصوری]

به نظر میرسد که مراد شیخ از این کلام این نباشد که خودشان اجماع را تحصیل کرده اند بلکه مراد ایشان این است که اجماع را برخی نقل کرده اند که که این نقل اجماع علی الظاهر (به همان معنای معهود در زبان فارسی) صریحا محل بحث را هم دربردارد.

سلام علیکم
گویا در کلام شما یک تنافی احساس می شود چون شمول اجماع بر محل بحث اگر در حد ظهور است پس احتمال خلاف آن می رود و اگر شمول صریح است دیگر احتمال خلاف نیست و این دو با هم جمع نمی شود.
علاوه بر این اصلا در اجماع اخذ به ظهور امکان ندارد چون ظهور به معنای وجود احتمال خلاف است که مساوی با شک در اجماع می شود و با این حال به قدر متیقن اجماع اخذ می شود نه به ظهور آن.

[محمد 68]

سلام علیکم
بنده نگفتم که هم ظهور و هم صریح اجماع شامل محل بحث است بلکه عرض میکردم که علی الظاهر به معنای معهود فارسی و صریح به معنای خود کلمه که این دو با هم تنافی ندارد.