توثیق هشام کندی

[Payam_Khajei]

[استاد ذیل بحث از روایت : مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ هِشَامٍ الْكِنْدِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِيَّاكُمْ أَنْ تَعْمَلُوا عَمَلًا يُعَيِّرُونَّا بِهِ فَإِنَّ وَلَدَ السَّوْءِ يُعَيَّرُ وَالِدُهُ بِعَمَلِه‏..... می فرمایند:]

اما روایت هشام کندی، معمولا تعبیر به صحیحة هشام می‌‌کنند، منتها برقی در رجالش گفته است ما یک هشام کندی داریم یک هشام بن حکم کندی داریم.

آقای خوئی هم می‌‌گوید چون برقی هشام بن حکم کندی و هشام الکندی را دو نفر ذکر کرده این‌ها ظاهرشان این است که دو نفر هستند و هشام بن حکم کندی توثیق دارد، و هشام کندی که توثیق ندارد، این را آقای خوئی در معجم الرجال در ترجمه هشام کندی بیان می‌‌کند.

[مقرر:البته آقای خویی ذیل بحث از این روایت، آن را با تعبیر صحیحه هشام آورده است. ر.ک موسوعة الإمام الخوئي؛ ج‌5، ص: 274]

مرحوم شیخ مفید هم در کتاب فصول المختارة می‌‌گوید روی عن الصادق علیه السلام عدة اشخاص کلهم هشام، هشت نفر را ذکر می‌‌کند:‌ یک: هشام بن حکم، دو: هشام بن سالم، سه: هشام کندی الذی یروی عنه علی بن الحکم، این‌ها را متعدد گرفته است.

اگر ما احتمال تعدد بدهیم هشام کندی توثیق ندارد، ولی انصافا اسم هشام که کمیاب هست، آن وقت هشام کندی غیر از هشام بن حکم کندی باشد این خیلی بعید است، نگاه کنید در تراجم بعضی اسماء زیاد و رایج است بعضی از اسماء رائج نیست. هشام لفظ رائجی نیست. و از طرفی راوی از هر دو هم علی بن حکم است، بعد بگوییم این‌ها دو نفر هستند؟! [خیلی بعید است.] چرا دو نفر هستند؟ خب هشام بن حکم مولی بنی شیبان بود و در منطقه کنده کوفه هم زندگی می‌‌کرد، [لذا] هم به او می‌‌گویند هشام بن حکم شیبانی چون مولی بین شیبان بود، ارتباط عشیره‌ای او با بنی شیبان بود و هم ساکن کنده –که یک منطقه‌ای در کوفه است- بود به او می‌‌گویند کندی. بعید نیست که هشام بن حکم کندی و هشام کندی یک نفر باشند و لذا این همان هشام بن حکم کندی می‌‌شود.

لذا ما سند این روایت را تصحیح می‌‌کنیم.

¨     درس خارج فقه استاد شهیدی 05/12/1402