6-ارديبهشت-1403, 18:40
مثال واقعی از آقای شبیری: مشهور در جلسه استراحت به اطلاق صحیحه حماد استدلال می کنند که جلسه استراحت در آن ذکر نشده است لذا روایاتی که امر به جلسه استراحت دارند را حمل بر استحباب می کنند. ما هم این را قائلیم. اما آقای شبیری می گویند من ابتدا فکر کردم که صحیحه حماد اطلاق دارد اما وقتی روایات امر به جلسه استراحت را دیدم، کشف کردم که صحیحه حماد از اول اطلاقی از این جهت ندارد و با از بین رفتن اطلاق، روایات آمره به جلسه استراحت به ظهور خود باقی هستند و وجوب به دست می آید.
مثال واقعی از میرزای نائینی: در لا تعاد، مشهور می گویند مطلق است و شامل ناسی و قاصر می شود و فقط عالم خارج می شود و در ادله اجزاء و شرائط قرار می گیرد. ایشان می گوید وقتی من ادله اجزاء و شرائط مانند تکبیرة الإحرام را می بینم که تقیید خورده است، کشف می کنم که لا تعاد از اول در مقام بیان همه نبوده است و لذا اطلاق ندارد و مختص به ناسی است. ایشان وقتی اطلاق لا تعاد را از جهت مصلّی از بین می برد دیگر نمی توان گفت که شامل جاهل قاصر هم می شود.
البته نظر ما در اطلاق پس از تقیید، تفصیل است و می گوییم اگر مقام بیان را احراز کردید مانند صحیحه حماد و لا تعاد و استصحاب، با هزار مقیِّد هم از بین نمی رود اما اگر مقام بیان را با أصالة البیان به دست آوردید، وقتی مقیِّد می آید، کشف می کند اجراء اصل درست نبوده و لذا اطلاقی نخواهد بود. این بحث در مطلق و مقید می آید و آخوند هم همین را می گوید.(درس خارج اصول، جلسه 87، 27 فروردین 1403)
