18-بهمن-1395, 22:02
بسیار ممنون از نقل قول هایی که در مورد حجیت علم عرفی یا همان اطمینان آوردید. اما بنده منظورم از نقل انکار شیخ در مورد اطمینان، قبول داشتن عدم حجیت آن نیست؛ این شاهد را آوردم که بگویم تمام بحث شیخ بر این است که ظن [به معنای عامش که از 99 درصد شروع می شود و تا 51 درصد می رسد(بر اساس تقسیم بندی ای که خودشان در ابتدای کتاب فرموده اند و در هیچ جای دیگر علم عرفی و اطمینان را به صورت جداگانه بحث نکرده اند)] به صورت اولی و ذاتی حجت نیست. البته در این که اصل این حجیت ذاتی نیست با ایشان موافقم اما عدم حجیتش را نمی پذیرم و اعتقاد دارم که حجیتش کاملاً عقلی است و (همان طور که فرمودید) عقلا نیز از همین باب به آن عمل می کنند.
اما اصل بحث بنده این است: آیاتی که در قرآن از ظن نهی کرده اند، آیا ظن مصطلح امروزی را می گویند(51 تا 99 درصد) یا گمان و همان وهم مصطلح امروز ( احتمال کمتر از 50درصد) را؟ و اگر نه که بنده نیز واقف هستم ظن در قرآن معناهایی بیشتر از این دو را شامل می شود.
به عنوان مثال همان خبر واحد که به عنوان اولین طریق ظنی از طرف مرحوم شیخ در رسائل بحث شده است آیا می توان برای عدم حجیت آن از این گروه از آیات استفاده کرد (همان طور که شیخ و بسیاری دیگر این مسیر را پیش گرفته اند) یا این که به قول آقای مکارم این آیات ناظر به ظن مصطلح امروزی نیست و ناظر به وهم و خیال است؟ در صورت صحت فرمایش آقای مکارم (که نظر بنده همین است) دیگر نمی توانیم در نفی طرقی مثل خبر واحد از این آیات استفاده کنیم.
پس بنابر نتایج بحث حقیر:
1. علم بنابر تقسیم منطقی شامل یقین(100درصد)، ظن(کمتر از 100 تا 50 درصد)، شک(50درصد) و وهم(کمتر از 50درصد) می شود.
2. به نظر بنده تمام ظن را با یک چوب نمی توان راند و مراتب ظن فرق می کند؛ مرتبه ای از آن اطمینان نام دارد که عقلا به احتمال خلاف آن توجهی نمی کنند. این ظن حجت است، عقلاً (که اگر مایل به بحث در مورد استدلال حجیت آن باشید، نیاز به طرح موضوع جدید است.).
3. آیات ناهی از ظن در قرآن هیچ دلالتی بر ظن مصطلح امروزی ندارند.
اما اصل بحث بنده این است: آیاتی که در قرآن از ظن نهی کرده اند، آیا ظن مصطلح امروزی را می گویند(51 تا 99 درصد) یا گمان و همان وهم مصطلح امروز ( احتمال کمتر از 50درصد) را؟ و اگر نه که بنده نیز واقف هستم ظن در قرآن معناهایی بیشتر از این دو را شامل می شود.
به عنوان مثال همان خبر واحد که به عنوان اولین طریق ظنی از طرف مرحوم شیخ در رسائل بحث شده است آیا می توان برای عدم حجیت آن از این گروه از آیات استفاده کرد (همان طور که شیخ و بسیاری دیگر این مسیر را پیش گرفته اند) یا این که به قول آقای مکارم این آیات ناظر به ظن مصطلح امروزی نیست و ناظر به وهم و خیال است؟ در صورت صحت فرمایش آقای مکارم (که نظر بنده همین است) دیگر نمی توانیم در نفی طرقی مثل خبر واحد از این آیات استفاده کنیم.
پس بنابر نتایج بحث حقیر:
1. علم بنابر تقسیم منطقی شامل یقین(100درصد)، ظن(کمتر از 100 تا 50 درصد)، شک(50درصد) و وهم(کمتر از 50درصد) می شود.
2. به نظر بنده تمام ظن را با یک چوب نمی توان راند و مراتب ظن فرق می کند؛ مرتبه ای از آن اطمینان نام دارد که عقلا به احتمال خلاف آن توجهی نمی کنند. این ظن حجت است، عقلاً (که اگر مایل به بحث در مورد استدلال حجیت آن باشید، نیاز به طرح موضوع جدید است.).
3. آیات ناهی از ظن در قرآن هیچ دلالتی بر ظن مصطلح امروزی ندارند.
samimi.blog.ir
