28-آذر-1398, 17:45
استاد شهیدی: اصل بودن صد شتر در باب دیه ثابت نیست
این‌که گفته شود: صد شتر در باب دیات اصیل است، ادعائی ناتمام است؛ زیرا چه بسا ذکر صد شتر از این جهت بوده است که تساوی قیمی با دویست گاو، هزار گوسفند، هزار دینار و ده هزار درهم داشته است؛ فلذا اگر شرایطی پیش آید که ارزش شتر سقوط کند- مثل این‌که تبلیغاتی قائم شود که گوشت شتر سرطان‌زا است و موجب پیری زودرس شده و نیروی جوانی را از بین می برد و ... و کثرت تبلیغات به حدی برسد که صاحبان شترها، اشتران خود را در بیابان‌ها رها کنند-، نمی‌توان قائل شد در چنین زمانی نیز محور دیه همان شتر است.
به طور کلی طبایع ملل مختلف، اختلاف دارد؛ به طور مثال در زمان حاضر شتر در اروپا خریداری ندارد، حال آن‌که خوک خریداران بسیاری دارد. لذا نمی‌توان ادعای اطلاق برای روایت الدیه مائه ابل نمود و دیه را مطلقا صد شتر دانست؛ زیرا ممکن است ذکر شتر از این جهت بوده است که شارع تقارب قیمی بین اصناف مذکور را دیده و آن‌ها را معرفی کرده است؛ بالطبع اگر قیمت اصناف مذکور با یکدیگر اختلاف فاحشی داشتند و صد شتر به مراتب ارزان‌تر از باقی اصناف باشد، چه بسا شتر جایی در بین اصناف دیه نداشته باشد
این‌که گفته شود: صد شتر در باب دیات اصیل است، ادعائی ناتمام است؛ زیرا چه بسا ذکر صد شتر از این جهت بوده است که تساوی قیمی با دویست گاو، هزار گوسفند، هزار دینار و ده هزار درهم داشته است؛ فلذا اگر شرایطی پیش آید که ارزش شتر سقوط کند- مثل این‌که تبلیغاتی قائم شود که گوشت شتر سرطان‌زا است و موجب پیری زودرس شده و نیروی جوانی را از بین می برد و ... و کثرت تبلیغات به حدی برسد که صاحبان شترها، اشتران خود را در بیابان‌ها رها کنند-، نمی‌توان قائل شد در چنین زمانی نیز محور دیه همان شتر است.
به طور کلی طبایع ملل مختلف، اختلاف دارد؛ به طور مثال در زمان حاضر شتر در اروپا خریداری ندارد، حال آن‌که خوک خریداران بسیاری دارد. لذا نمی‌توان ادعای اطلاق برای روایت الدیه مائه ابل نمود و دیه را مطلقا صد شتر دانست؛ زیرا ممکن است ذکر شتر از این جهت بوده است که شارع تقارب قیمی بین اصناف مذکور را دیده و آن‌ها را معرفی کرده است؛ بالطبع اگر قیمت اصناف مذکور با یکدیگر اختلاف فاحشی داشتند و صد شتر به مراتب ارزان‌تر از باقی اصناف باشد، چه بسا شتر جایی در بین اصناف دیه نداشته باشد
