1-اسفند-1398, 18:43
در صدق اکراه و یا شمول حکم اکراه لازم است که توعید به ضرر یا حرج یا عدم منفعت یا عدم انتفاع وجود داشته باشد. قدر متیقن این است که توعید به ضرر معتبر یا امثال ذلک، نسبت به خود مکره باشد. أما ماورای خود مکره آیا موجب صدق اکراه یا حکم اکراه می شود یا خیر؟! ماورای مکره اگر از بستگانی باشد که این شخص به امور آن ها اهتمام داشته باشد نیز مورد قبول علماء واقع شده است؛ یعنی اگر دو رکن باشد: 1.هم از بستگان نزدیک باشد. 2.هم اهتمام به امور آن ها دارد به طوری که ضرر به آن ها حرج این شخص عرفا حساب می شود. این هم مورد قبول أعاظم است و موضوعا مشمول ادله ی اکراه است و حکمش نیز حکم اکراه است و بحثی در آن نیست.
أما اوسع از این که بگوییم هر کسی که مرتبط با این شخص است، ولو اینکه از اقوام و خویشان او نیز نباشد، (به عنوان مثال دوست یا خادم او باشد)، آیا آن ها نیز مشمول این قضیه هستند؟ یا اینکه اوسع از این مطلب که اصلا مرتبط به آن ها هم نباشد، بلکه شخص مسلمان و مومنی است که مکره می گوید اگر تو این معامله را انجام ندهی فلان مومن را می کشم یا ضرری به او می رسانم. حتی اگر بگوید ضرر را به فلان ذمی وارد می کنم، آیا شامل می شود یا خیر؟
برخی قائل هستند که این محدوده توسعه دارد و شامل ضرر رساندن به هر مسلمانی ولو در آن طرف دنیا می شود. یعنی اگر اکراه کننده بگوید یا این معامله را انجام بده یا آن مسلمان در آمریکا را می کشم، باز هم انجام معامله به صورت اکراهی و باطل خواهد بود. استدلال این قول به روایات لزوم اهتمام به امور مسلمین است:
« مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْقَاسِمِ الْهَاشِمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ لَمْ يَهْتَمَّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِينَ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ»[b][1].[/b]
نظر شما چیست؟؟؟؟آیا استدلال به این روایات درست است؟؟؟
[1] الکافی، محمد بن یعقوب کلینی، ج2، ص164.
أما اوسع از این که بگوییم هر کسی که مرتبط با این شخص است، ولو اینکه از اقوام و خویشان او نیز نباشد، (به عنوان مثال دوست یا خادم او باشد)، آیا آن ها نیز مشمول این قضیه هستند؟ یا اینکه اوسع از این مطلب که اصلا مرتبط به آن ها هم نباشد، بلکه شخص مسلمان و مومنی است که مکره می گوید اگر تو این معامله را انجام ندهی فلان مومن را می کشم یا ضرری به او می رسانم. حتی اگر بگوید ضرر را به فلان ذمی وارد می کنم، آیا شامل می شود یا خیر؟
برخی قائل هستند که این محدوده توسعه دارد و شامل ضرر رساندن به هر مسلمانی ولو در آن طرف دنیا می شود. یعنی اگر اکراه کننده بگوید یا این معامله را انجام بده یا آن مسلمان در آمریکا را می کشم، باز هم انجام معامله به صورت اکراهی و باطل خواهد بود. استدلال این قول به روایات لزوم اهتمام به امور مسلمین است:
« مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْقَاسِمِ الْهَاشِمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ لَمْ يَهْتَمَّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِينَ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ»[b][1].[/b]
نظر شما چیست؟؟؟؟آیا استدلال به این روایات درست است؟؟؟
[1] الکافی، محمد بن یعقوب کلینی، ج2، ص164.
