3-اسفند-1393, 08:00
در تمام مواردی که مثال زده شده است، تزاحم و عدم قدر ت مکلف بر جمع و اهم بودن غیر نماز باعث فعلیت اوامری مانند ازاله شده و امر به صلاه که انحلال بدلی داشته و تمام ازمنه را در بر می گیرد، در زمان معارض با ازاله ساقط می شود. در این صورت می توان با خطابات قانونیه و یا ترتب امر را اثبات کرد و یا با احادیثی که نماز را در هر حال ذو ملاک تصویر کرده ملاک را ثابت دانست. در نتیجه تمام مشکل عدم امکان جمع عقلی یا عرفی از ناحیه مکلف است. اما در نماز جمعه و نماز ظهر چون نماز جمعه بدل نماز ظهر است با توجه به وجود امر به بدل که نماز جمعه باشد امر به مبدل وجود نداشته و ملاک نخواهد داشت در این دست موارد مشکل از ناحیه مکلف و عدم امکان جمع او بین دو تکلیف نیست بلکه از ناحیه امر و مولی امری وجود ندارد به این مطالب مشکل تشریع نیز اضافه می شود که در روز جمعه در صورت تعیینیی بودن وجوب نماز جمعه در مشروعیت نماز ظهر تردید وجود دارد و خواندن نه تنها باطل است بلکه تشریع و حرام است.
