نفوذ قضای مقلد

[مهدی خسروبیگی]

برخی از فقها به روایت ابی خدیجه برای حجیت قضای مقلد استدلال کرده اند که در آن آمده است « إِيَّاكُمْ أَنْ يُحَاكِمَ بَعْضُكُمْ بَعْضاً إِلَى أَهْلِ‏ الْجَوْرِ وَ لَكِنِ انْظُرُوا إِلَى رَجُلٍ مِنْكُمْ- يَعْلَمُ‏ شَيْئاً مِنْ‏ قَضَايَانَا فَاجْعَلُوهُ بَيْنَكُمْ فَإِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ قَاضِياً فَتَحَاكَمُوا إِلَيْه‏» گفته اند در این روایت آمده است «يَعْلَمُ‏ شَيْئاً مِنْ‏ قَضَايَانَا» مقلد نیز علم به مقداری از قضایای ائمه علیهم السلام دارد.

استاد قائینی(دامت توفیقاته) می فرماید: این عنوان بر مقلد صادق نیست بلکه عالم به حکم مجتهدش است نه عالم به قضای ائمه علیهم السلام. اگر گفته شود که مجتهد نیز عالم به احکام نیست و بر اساس اخبار حکم می کند، در جواب می گوییم در مورد مجتهد عرفا عالم صدق می کند. مرحوم تبریزی در مورد کسی که خبر ثقه به او رسیده و به مقتضای آن عمل نکرده، عرف او را تخطئه کرده و به او می گوید مگر نمی دانستی. عامی هر چند حجت دارد ولی عرف او را عالم محسوب نمی کنند. 99/3/31