هیچ توجیهی برای خدعه علی(کرم الله وجهه)نمیتوان کرد

[مسعود عطار منش]

پاسخ نقضی: آیا جناب مسشکل ملتزم می شوند به این که بکارگیری خدعه برای حفظ جان یک مسلمان بیگناه ضد اخلاق است؟ یا چنانچه بکارگیری خدعه در مقابل یک شخص موجب حفظ اساس دین بشود آیا عقل چنین خدعه ای را قبیج می داند؟ مگر خود پیامبر نفرمودند دروغ گفتن (که نوعی خدعه است) برای اصلاح ذات البین هم جایز است تا چه رسد به حفظ جان بیگناه.
در جریان نبرد حضرت علی علیه السلام با عمرو بن عبدود هم بحث حفظ جان مطرح است هم بحث تقابل کفر و اسلام. برای بنده روشن است که اگر عقل حکم به حسن نکند لااقل حکم به قبح نمی کند.
پاسخ حلی: خدعه قبح اقتضایی دارد نه قبح ذاتی. اگر به جهت مصلحتی اهم خداوند علام الغیوب بفرماید قبح خدعه تبدیل به حسن می شود هیچ محذور عقلی و اخلاقی ندارد.