21-دي-1395, 21:06
سلام
1. کان تامه یعنی اصل وجود و ثبوت یک چیزی و کان ناقصه یعنی ثبوت چیزی برای چیزی.
2. تنها مباحثی که بحث از لواحق و عوارض موضوع علم باشد جزو مسائل آن علم محسوب می‌شوند.
3. بحث از مفاد کان تامه (یعنی از اصل وجود چیزی) بحث از لواحق و عوارض نیست. چون فقط از اصل وجود چیزی بحث می‌کنید. پس بحث از مفاد کان تامه بحث از مسائل یک علم نیست.
4. بحث از مفاد کان ناقصه (یعنی از ثبوت چیزی برای چیزی) بحث از لواحق و عوارض آن چیز است چون از ثبوت چیزی برای آن بحث می‌کنید. پس بحث از مفاد کان ناقصه بحث از مسائل یک علم است.
5. اگر شما موضوع علم اصول را ادله اربعه بما هی دلیل بدانید یعنی دلیل بودن آنها را مفروض گرفته باشید پس مسائل علم اصول مباحثی هستند که از ثبوت چیزی برای دلیل با فرض دلیل بودنش بحث می‌کند.
بنابراین وقتی شما از حجیت و دلیل بودن چیزی بحث می‌کنید مثلا از حجیت خبر واحد صحبت می‌کنید از ثبوت چیزی برای خبر واحد بما هی دلیل بحث نمی‌کنید بلکه از ثبوت حجیت برای خبر واحد بحث می‌کنید که اگر توانستید اثبات کنید خبر واحد حجت است تازه اثبات کرده‌اید که موضوع علم اصول است (دقت کنید موضوع علم اصول را دلیل بما هی دلیل دانسته‌اید). پس بحث از حجیت خبر واحد بحث از مفاد کان ناقصه برای موضوع علم اصول نیست بلکه بحث از مفاد کان تامه (اصل وجود) موضوع علم اصول است. و لذا مباحث حجیت خارج از مسائل علم اصول است.
6. اما اگر شما موضوع علم اصول را ذات دلیل با قطع نظر از دلیل بودنش بدانید پس خود خبر واحد (مثلا) موضوع علم اصول است و وقتی از ثبوت حجیت برای خبر واحد بحث می‌کنید از مفاد کان ناقصه برای موضوع علم اصول (که فرضا خود خبر واحد بود) بحث می‌کنید و لذا مباحث حجیت از مسائل علم اصول خواهند بود.
