آیا روش شارع در تکیه به قیود منفصل خارج از منهج متعارف است؟

[موحدی اصل]

اگر با بررسی کلام شارع مشخص شود که در موارد بسیاری شارع عام الزامی و خاص الزامی مخالف آن بیان کرده است، یا در موارد بسیاری شارع عام ترخیصی و خاص الزامی بیان کرده است، این نشان دهنده خروج شارع از منهج عرفی است.
اما اگر شارع یک عام الزامی بیان کند و سپس خاص ترخیصی، این خلاف منهج عرفی نیست، زیرا سوق الی الکمال است. اینکه شارع یک مستحبی را اول بصورت واجب بیان کند و سپس الزامی نبودن آن را بیان کند این استهجان عرفی ندارد.
در این دو موردی که بیان شد به مقداری که ما گشتیم و بررسی کردیم، به این نکته که روش ائمه خلاف منهج متعارف بوده، نرسیدیم.
پس دلیل لزوم فحص از مخصص منفصل برای عمل به عام و عدم حجیت عام قبل از فحص چیست؟ اصحاب ائمه که بدون فحص به کلمات ائمه عمل میکردند. از طرفی بیان شد روش ائمه هم متفاوت از منهج متعارف نیست و عقلا برای عمل به عام فحص از مخصص منفصل  را لازم نمیدانند. پس دلیل توقف حجیت عمل به عام بر فحص چیست؟
ما یک وجه برای لزوم فحص در این صورت ذکر کردیم...
بعضی از عدم الفحص ها تهرب از علم است. و دلیل اصول عملیه از این موارد منصرف است. در زمان ما که ابواب روایی مدون شده است و فحص در ابواب مربوطه بلا کلفه ممکن است، معلوم نیست عمل به عام بدون فحص در این ابواب، عقلایی باشد. این مسئله در زمان ائمه مصداق نداشته است فلذا آنها بدون فحص از مخصص به روایات عمل میکردند. اما در زمان ما که مجموعه آثار ائمه نوشته شده و تبویب شده است، عدم الفحص خلاف بنا عقلا است و لا اقل من الشک فی حجیه العام قبل الفحص.