3-دي-1401, 11:41
درس خارج فقه استاد قائینی حفظه الله تاریخ 3/09/1401
اختلاف در بیع یا هبه بودن عقد واقع شده
یکی از اختلافاتی که در عقود مطرح است، آن است که طرفین اختلاف کنند که عقد واقع شده بیع بوده یا هبه.
مرحوم سید یزدی در ملحقات عروه _ تکملة العروة الوثقی، جلد ۲، صفحه ۱۷۲_ تفصیلی را ذکر کرده اند که به نظر صحیح نیست.
تفصیل ایشان بدین شرح است:
اختلاف در بیع یا هبه بودن عقد واقع شده
یکی از اختلافاتی که در عقود مطرح است، آن است که طرفین اختلاف کنند که عقد واقع شده بیع بوده یا هبه.
مرحوم سید یزدی در ملحقات عروه _ تکملة العروة الوثقی، جلد ۲، صفحه ۱۷۲_ تفصیلی را ذکر کرده اند که به نظر صحیح نیست.
تفصیل ایشان بدین شرح است:
- اگر مقصود اثبات عنوان بیع و هبه است، تداعی رخ می دهد، بنا بر این لازم است هر دو قسم داده شوند.
- اگر مقصود غرض خاصی _نه عنوان بیع و هبه_ است،باید مقتضای اصل را نسبت به آن مقصود سنجید، و مطابق آن مدعی و منکر را تمییز داد. مثلا اگر غرض مدعی بین مطالبۀ ثمن است، او مدعی است چرا که اصل مخالف او است.
- اصل عدم اشتغال: در صورتی که غرض اثبات بیع و دریافت ثمن باشد.
- اصل بقای ملکیت: در صورتی که غرض اثبات هبه و فسخ آن باشد از این روی که هبه عقدی جایز است.