9-اسفند-1401, 08:29
لزوم ترک افراد طولیّه طبیعت منهیّ عنه و عدم سقوط نهی بمجرد مخالفت، در بین اصولیین مسلم است .
عمده دلیلی که محقق عراقی و مرحوم نایینی و محقق اصفهانی برای اثبات این مطلب،اقامه کرده اند: غلبه ابتناء نواهی بر مفسده انحلالی است که موجب ظهور نهی در لزوم ترک افراد طولیّه است.(در حقیقت کثرت استعمال نواهی در موارد وجود مفسده انحلالی در متعلق نهی را موجب ظهور نهی در انحلال می دانند)
به نظر استاد این دلیل ناتمام است ؛زیرا این کثرت استعمال که موجب فهم عدم سقوط نهی و انحلال آن شده است، به دلیل مناسبات حکم و موضوع است؛مثلاً انحلالی بودن نهی در مثل نهی از سبّ و کذب و بهتان و اکل میته و شرب خمر و ... بر اساس مناسبت حکم و موضوع است ونمی‌تواند در فرض شکّ و عدم قرینه بر مدلول نهی، کارساز باشد. غلبه وکثرت استعمال در جایی ارزش دارد و میتواند موجب حمل لفظ بر معنایی و شکل گیری ظهور شود، که استعمال لفظ در آن معنا در اثر قرائن خارجی منفصل فهم شود و گرنه فهم یک معنا بر اساس قرائن متصل چنین ارزشی ندارد. لذا اگر امر بدون قرینه استعمال شود و از جای دیگری فهمیده شود که مراد از آنها وجوب و الزام است میتوان ادعا کرد بر اساس غلبه اطلاق امر بر وجوب دلالت دارد اما اگر امر به کثرت قرین با وعید استعمال شود که از آن وجوب فهمیده میشود این کثرت استعمال و غلبه در شکل گیری چنین ظهور و اطلاقی تاثیر ندارد و روشن است که مناسبات حکم و موضوع از قرائن متصل به کلام محسوب میشود.
بنابر این وجه صحیحی که دلالت نهی را بر لزوم ترک افراد طولیّه را اثبات می کند، تبادر عرفی انحلالی بودن نهی است.
برگرفته از درس خارج اصول استاد قائینی ۱۴۰۱/۱۲/۰۸
http://www.qaeninajafi.ir/osul/1401-02/2...12-08.html
عمده دلیلی که محقق عراقی و مرحوم نایینی و محقق اصفهانی برای اثبات این مطلب،اقامه کرده اند: غلبه ابتناء نواهی بر مفسده انحلالی است که موجب ظهور نهی در لزوم ترک افراد طولیّه است.(در حقیقت کثرت استعمال نواهی در موارد وجود مفسده انحلالی در متعلق نهی را موجب ظهور نهی در انحلال می دانند)
به نظر استاد این دلیل ناتمام است ؛زیرا این کثرت استعمال که موجب فهم عدم سقوط نهی و انحلال آن شده است، به دلیل مناسبات حکم و موضوع است؛مثلاً انحلالی بودن نهی در مثل نهی از سبّ و کذب و بهتان و اکل میته و شرب خمر و ... بر اساس مناسبت حکم و موضوع است ونمی‌تواند در فرض شکّ و عدم قرینه بر مدلول نهی، کارساز باشد. غلبه وکثرت استعمال در جایی ارزش دارد و میتواند موجب حمل لفظ بر معنایی و شکل گیری ظهور شود، که استعمال لفظ در آن معنا در اثر قرائن خارجی منفصل فهم شود و گرنه فهم یک معنا بر اساس قرائن متصل چنین ارزشی ندارد. لذا اگر امر بدون قرینه استعمال شود و از جای دیگری فهمیده شود که مراد از آنها وجوب و الزام است میتوان ادعا کرد بر اساس غلبه اطلاق امر بر وجوب دلالت دارد اما اگر امر به کثرت قرین با وعید استعمال شود که از آن وجوب فهمیده میشود این کثرت استعمال و غلبه در شکل گیری چنین ظهور و اطلاقی تاثیر ندارد و روشن است که مناسبات حکم و موضوع از قرائن متصل به کلام محسوب میشود.
بنابر این وجه صحیحی که دلالت نهی را بر لزوم ترک افراد طولیّه را اثبات می کند، تبادر عرفی انحلالی بودن نهی است.
برگرفته از درس خارج اصول استاد قائینی ۱۴۰۱/۱۲/۰۸
http://www.qaeninajafi.ir/osul/1401-02/2...12-08.html
