18-فروردين-1402, 14:37
بحث در جایی است که ایقاع نفس در ظرف تزاحم جایز باشد ولی مثال شما برای جایی است که چنین کاری جایز نیست.
اینکه چگونه مثال سفر مصداق تزاحم است خیلی پیچیده نیست چون ظاهرا از روایات باب نماز مسافر استفاده میشه تبدیل چهار رکعت به دو رکعت از باب مصلحت تسهیل است یعنی هر چند نماز چهار رکعتی فی حد نفسه ملاک دارد امام ملاک موجود در متعلق، در تزاحم با مصلحت تسهیل مغلوب می شود. (این هم تصویر تزاحم)
در مورد اینکه عرف چنین چیزی را نمی فهمد چند نکته را متذکر می شوم:
اولا همه چیز به عرف واگذار نشده تا بخواهیم فهم عرف را ملاک قرار دهیم. بسیاری از تحلیلهایی که در اصول مطرح است بالفعل در ذهن عرف نیست ولی مشکلی ایجاد نمی کند چون تحلیل همه مسایل به عرف واگذار نشده خصوصا که وقتی برای عرف توضیح دهید برایش قابل درک و عقلایی است.
ثانیا خود عرف هم فی الجمله تزاحم ملاکات در جعل با ملاکات در متعلق را درک میکند. پدری را تصور کنید که می داند پفک برای فرزندش مفسده دارد به نحوی که اگر هیچ مانعی وجود نداشت او را منع می کرد اما می بیند اطرافیان این بچه پفک می خورند و اگر بچه اش را منع کند بچه عقده ای می شود لذا بخاطر مفسده در جعل الزام از مفسده در پفک چشم پوشی می کند. این گونه تزاحمات خصوصا در مسایل تربیتی زیاد رخ می دهد و برای عرف هم قابل درک است.
فافهم و اغتنم.
اینکه چگونه مثال سفر مصداق تزاحم است خیلی پیچیده نیست چون ظاهرا از روایات باب نماز مسافر استفاده میشه تبدیل چهار رکعت به دو رکعت از باب مصلحت تسهیل است یعنی هر چند نماز چهار رکعتی فی حد نفسه ملاک دارد امام ملاک موجود در متعلق، در تزاحم با مصلحت تسهیل مغلوب می شود. (این هم تصویر تزاحم)
در مورد اینکه عرف چنین چیزی را نمی فهمد چند نکته را متذکر می شوم:
اولا همه چیز به عرف واگذار نشده تا بخواهیم فهم عرف را ملاک قرار دهیم. بسیاری از تحلیلهایی که در اصول مطرح است بالفعل در ذهن عرف نیست ولی مشکلی ایجاد نمی کند چون تحلیل همه مسایل به عرف واگذار نشده خصوصا که وقتی برای عرف توضیح دهید برایش قابل درک و عقلایی است.
ثانیا خود عرف هم فی الجمله تزاحم ملاکات در جعل با ملاکات در متعلق را درک میکند. پدری را تصور کنید که می داند پفک برای فرزندش مفسده دارد به نحوی که اگر هیچ مانعی وجود نداشت او را منع می کرد اما می بیند اطرافیان این بچه پفک می خورند و اگر بچه اش را منع کند بچه عقده ای می شود لذا بخاطر مفسده در جعل الزام از مفسده در پفک چشم پوشی می کند. این گونه تزاحمات خصوصا در مسایل تربیتی زیاد رخ می دهد و برای عرف هم قابل درک است.
فافهم و اغتنم.