استحباب قیام حال قنوت و اشکال ثبوتی آن

[خیشه]

قسم دیگر از قیام نیز مستحب است و آن قیام حال القنوت است یعنی می‌توان با ترک قنوت، آن قیام را ترک کرد نه به این معنا که قنوت در حال نشسته جایز باشد.
بعضی در این استحباب اشکال دقی و عقلانی کردند و گفتند اتصال مساوق وحدت است و این یک قیام بیشتر نیست و نمی‌شود بخشی از یک قیام واجب و بخش دیگرش مستحب باشد.
مرحوم صاحب جواهر برای پاسخ گفته اصلا این قیام عند قنوت مستحب نیست بلکه جواز ترک این قیام از باب این است که احد اعدال واجب تخییری است. نماز واجب تخییری است یعنی نماز بخوان یا با قیام با قنوت و یا بدون قیام با قنوت، لذا این قیام یک فرد از واجب است. جمله اجزائی نداریم که بعضی واجب و بعضی مستحب باشد. هر جا که گفتند مستحب است یعنی افضل الافراد.
در حقیقت مرحوم صاحب جواهر ادعا کرده که ادامه آن واجب است نه مستحب است از باب واجب تخییری. یعنی جزء مستحب نداریم و اگر چیزی جزء شد واجب است ولی اینکه الان واجب نیست که قنوت اتیان شود به دلیل وجوب تخییری است. یا نماز با قیام عند القنوت واجب است یا نماز با قیام بدون قنوت واجب است. اصلا معنای افضل الافراد همین است. افضل الافراد بجمیعه مصداق آن واجب است نه اینکه نمازی را که با قنوت می‌خوانید، مصداق واجب و مستحب باشد بلکه همه این عمل، مصداق آن واجب است ولی خصوصیات آن تفاوت دارد. کسانی که گفتند جزء مستحب، مقصودشان همین است. آنها نمی‌گویند امر اولی به اینها تعلق گرفته بلکه امر اولی که لزومی است، به طبیعت نماز تعلق گرفته که می‌تواند قنوت نداشته باشد. اما اگر این نماز با قنوت اتیان شد.
درس خارج فقه. جلسه 80. تاریخ 8 بهمن ماه 1402