21-آذر-1394, 14:32
شاید شخصی بپرسد که مگر این راوی چه اهمیتی دارد که اینقدر بر سر وثاقتش بحث می کنید؟
جواب : این راوی در سند روایت اثبات کننده شهادت حضرت زهراء (سلام الله علیها) در دلائل الإمامة محمد بن جریر بن رستم طبری است :
((43/ 43- حَدَّثَنِي أَبُو الْحُسَيْنِ مُحَمَّدُ بْنُ هَارُونَ بْنِ مُوسَى التَّلَّعُكْبَرِيُّ، قَالَ:حَدَّثَنِي أَبِي، قَالَ: حَدَّثَنِي أَبُو عَلِيٍّ مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامِ بْنِ سُهَيْلٍ (رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ)، قَالَ: رَوَى أَحْمَدُ ابْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الْبَرْقِيِّ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ الْقُمِّيِّ، عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ، عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ، عَنْ أَبِي بَصِيرٍ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ (عَلَيْهِ السَّلَامُ)، قَالَ: وَلَدَتْ فَاطِمَةُ (عَلَيْهَا السَّلَامُ) فِي جُمَادَى الْآخِرَةِ، يَوْمَ الْعِشْرِينَ مِنْهُ، سَنَةَ خَمْسٍ وَ أَرْبَعِينَ مِنْ مَوْلِدِ النَّبِيِّ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ). وَ أَقَامَتْ بِمَكَّةَ ثَمَانَ سِنِينَ، وَ بِالْمَدِينَةِ عَشْرَ سِنِينَ، وَ بَعْدَ وَفَاةِ أَبِيهَا خَمْسَةً وَ سَبْعِينَ يَوْماً. وَ قُبِضَتْ فِي جُمَادَى الْآخِرَةِ يَوْمَ الثَّلَاثَاءِ لِثَلَاثٍ خَلَوْنَ مِنْهُ، سَنَةَ إِحْدَى عَشْرَةَ مِنَ الْهِجْرَةِ. وَ كَانَ سَبَبُ وَفَاتِهَا أَنَّ قُنْفُذاً مَوْلَى عُمَرَ لَكَزَهَا بِنَعْلِ السَّيْفِ بِأَمْرِهِ، فَأَسْقَطَتْ مُحَسِّناً وَ مَرِضَتْ مِنْ ذَلِكَ مَرَضاً شَدِيداً، وَ لَمْ تَدَعْ أَحَداً مِمَّنْ آذَاهَا يَدْخُلُ عَلَيْهَا. وَ كَانَ الرَّجُلَانِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) سَأَلَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْ يَشْفَعَ لَهُمَا إِلَيْهَا ، فَسَأَلَهَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) فَأَجَابَتْ، فَلَمَّا دَخَلَا عَلَيْهَا قَالا لَهَا: كَيْفَ أَنْتِ يَا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ؟ قَالَتْ: بِخَيْرٍ بِحَمْدِ اللَّهِ. ثُمَّ قَالَتْ لَهُمَا: مَا سَمِعْتُمَا النَّبِيَّ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) يَقُولُ: «فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّي، فَمَنْ آذَاهَا فَقَدْ آذَانِي، وَ مَنْ آذَانِي فَقَدْ آذَى اللَّهَ»؟ قَالا: بَلَى. قَالَتْ: فَوَ اللَّهِ، لَقَدْ آذَيْتُمَانِي. قَالَ: فَخَرَجَا مِنْ عِنْدِهَا وَ هِيَ سَاخِطَةٌ عَلَيْهِمَا.))[1]
ترجمه : (( امام صادق (علیه السلام) فرمودند : فاطمه (سلام الله علیها) در روز بیستم جمادی الآخرة (جمادی الثانیة) ، چهل و پنج سال بعد از ولادت پیامبر (صل الله علیه و آله) متولد شد. و هشت سال در مکه و ده سال در مدینه اقامت فرمود و بعد از وفات پدرش رسول خدا (صل الله علیه و آله) هفتاد و پنج روز زنده ماند. در روز سه شنبه سوم جمادی الآخرة (جمادی الثانیة) سال یازده هجری از دنیا مفارقت کرد. و سبب وفات ایشان این بود که قنفذ غلام عمر ایشان را به دستور عمر با غلاف شمشیر زد.به خاطر آن ضربه ، محسن سقط شد و ایشان نیز به شدت مریض شدند، و به هیچ یک از آنان که او را اذیت کردند اجازه عیادت ندادند. و دو مرد از صحابه از امیر المؤمنین (علیه السلام) درخواست کردند که پیش فاطمه زهراء (سلام الله علیها) برود و برای آن دو ، از حضرت زهراء (سلام الله علیها) اذن ورود بگیرد.امیر المؤمنین (علیه السلام) از حضرت زهراء (سلام الله علیها) برای آن دو نفر اذن ورود خواستند و ایشان جواب مثبت دادند(به احترام امیر المؤمنین (علیه السلام)).پس زمانی که پیش آن بانو (سلام الله علیها) آمدند به ایشان گفتند : حالت چطور است ای دختر رسول خدا (صل الله علیه و آله) ؟ فرمود : الحمد الله خوب است!!!. سپس به آن دو فرمود : آیا نشنیدید پیامبر (صل الله علیه و آله) فرمودند : فاطمه (سلام الله علیها) پاره ی وجود من است و کسی که او را اذیت کند مرا آزرده و کسی که مرا اذیت کند خدا آزرده است؟ آن دو مرد گفتند : بله ، سپس آن بانو (سلام الله علیها) فرمودند : به خدا قسم قطعا شما دو نفر مرا اذیت کردید. امام صادق (علیه السلام) فرمودند : آن دو مرد از نزد فاطمه زهرا (سلام الله علیها) خارج شدند در حالیکه فاطمه زهراء (سلام الله علیها) از دست آن دو غضب آلود بود.))
همچنین نکته مهم دیگر اینست که او شیخِ محمد بن جیر بن رستم طبری صاحب دلائل الإمامة است که صاحب دلائل از او حدود 75 روایت نقل می کند که برخی از آن ها شامل فضائل ناب و مخفی شده و از اسرار ائمه اطهار (علیهم السلام) است.
حال اگر وثاقت این راوی اثبات شود ، هم سند روایت اثبات کننده شهادت حضرت زهراء (سلام الله علیها) اثبات می شود و هم سند برخی از روایات فضائل!
[1] دلائل الإمامة (ط - الحديثة) ؛ ص134 (طبرى آملى صغير، محمد بن جرير بن رستم (تاريخ وفات مؤلف: قرن 5) (محقق / مصحح: قسم الدراسات الإسلامية مؤسسة البعثة) ، دلائل الإمامة( ط- الحديثة) ، نوبت چاپ: اول ، ايران؛ قم ، 1413 ق ) _ جامع الأحادیث 3.6
جواب : این راوی در سند روایت اثبات کننده شهادت حضرت زهراء (سلام الله علیها) در دلائل الإمامة محمد بن جریر بن رستم طبری است :
((43/ 43- حَدَّثَنِي أَبُو الْحُسَيْنِ مُحَمَّدُ بْنُ هَارُونَ بْنِ مُوسَى التَّلَّعُكْبَرِيُّ، قَالَ:حَدَّثَنِي أَبِي، قَالَ: حَدَّثَنِي أَبُو عَلِيٍّ مُحَمَّدُ بْنُ هَمَّامِ بْنِ سُهَيْلٍ (رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ)، قَالَ: رَوَى أَحْمَدُ ابْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الْبَرْقِيِّ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ الْقُمِّيِّ، عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ، عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ، عَنْ أَبِي بَصِيرٍ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ (عَلَيْهِ السَّلَامُ)، قَالَ: وَلَدَتْ فَاطِمَةُ (عَلَيْهَا السَّلَامُ) فِي جُمَادَى الْآخِرَةِ، يَوْمَ الْعِشْرِينَ مِنْهُ، سَنَةَ خَمْسٍ وَ أَرْبَعِينَ مِنْ مَوْلِدِ النَّبِيِّ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ). وَ أَقَامَتْ بِمَكَّةَ ثَمَانَ سِنِينَ، وَ بِالْمَدِينَةِ عَشْرَ سِنِينَ، وَ بَعْدَ وَفَاةِ أَبِيهَا خَمْسَةً وَ سَبْعِينَ يَوْماً. وَ قُبِضَتْ فِي جُمَادَى الْآخِرَةِ يَوْمَ الثَّلَاثَاءِ لِثَلَاثٍ خَلَوْنَ مِنْهُ، سَنَةَ إِحْدَى عَشْرَةَ مِنَ الْهِجْرَةِ. وَ كَانَ سَبَبُ وَفَاتِهَا أَنَّ قُنْفُذاً مَوْلَى عُمَرَ لَكَزَهَا بِنَعْلِ السَّيْفِ بِأَمْرِهِ، فَأَسْقَطَتْ مُحَسِّناً وَ مَرِضَتْ مِنْ ذَلِكَ مَرَضاً شَدِيداً، وَ لَمْ تَدَعْ أَحَداً مِمَّنْ آذَاهَا يَدْخُلُ عَلَيْهَا. وَ كَانَ الرَّجُلَانِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) سَأَلَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْ يَشْفَعَ لَهُمَا إِلَيْهَا ، فَسَأَلَهَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (عَلَيْهِ السَّلَامُ) فَأَجَابَتْ، فَلَمَّا دَخَلَا عَلَيْهَا قَالا لَهَا: كَيْفَ أَنْتِ يَا بِنْتَ رَسُولِ اللَّهِ؟ قَالَتْ: بِخَيْرٍ بِحَمْدِ اللَّهِ. ثُمَّ قَالَتْ لَهُمَا: مَا سَمِعْتُمَا النَّبِيَّ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) يَقُولُ: «فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّي، فَمَنْ آذَاهَا فَقَدْ آذَانِي، وَ مَنْ آذَانِي فَقَدْ آذَى اللَّهَ»؟ قَالا: بَلَى. قَالَتْ: فَوَ اللَّهِ، لَقَدْ آذَيْتُمَانِي. قَالَ: فَخَرَجَا مِنْ عِنْدِهَا وَ هِيَ سَاخِطَةٌ عَلَيْهِمَا.))[1]
ترجمه : (( امام صادق (علیه السلام) فرمودند : فاطمه (سلام الله علیها) در روز بیستم جمادی الآخرة (جمادی الثانیة) ، چهل و پنج سال بعد از ولادت پیامبر (صل الله علیه و آله) متولد شد. و هشت سال در مکه و ده سال در مدینه اقامت فرمود و بعد از وفات پدرش رسول خدا (صل الله علیه و آله) هفتاد و پنج روز زنده ماند. در روز سه شنبه سوم جمادی الآخرة (جمادی الثانیة) سال یازده هجری از دنیا مفارقت کرد. و سبب وفات ایشان این بود که قنفذ غلام عمر ایشان را به دستور عمر با غلاف شمشیر زد.به خاطر آن ضربه ، محسن سقط شد و ایشان نیز به شدت مریض شدند، و به هیچ یک از آنان که او را اذیت کردند اجازه عیادت ندادند. و دو مرد از صحابه از امیر المؤمنین (علیه السلام) درخواست کردند که پیش فاطمه زهراء (سلام الله علیها) برود و برای آن دو ، از حضرت زهراء (سلام الله علیها) اذن ورود بگیرد.امیر المؤمنین (علیه السلام) از حضرت زهراء (سلام الله علیها) برای آن دو نفر اذن ورود خواستند و ایشان جواب مثبت دادند(به احترام امیر المؤمنین (علیه السلام)).پس زمانی که پیش آن بانو (سلام الله علیها) آمدند به ایشان گفتند : حالت چطور است ای دختر رسول خدا (صل الله علیه و آله) ؟ فرمود : الحمد الله خوب است!!!. سپس به آن دو فرمود : آیا نشنیدید پیامبر (صل الله علیه و آله) فرمودند : فاطمه (سلام الله علیها) پاره ی وجود من است و کسی که او را اذیت کند مرا آزرده و کسی که مرا اذیت کند خدا آزرده است؟ آن دو مرد گفتند : بله ، سپس آن بانو (سلام الله علیها) فرمودند : به خدا قسم قطعا شما دو نفر مرا اذیت کردید. امام صادق (علیه السلام) فرمودند : آن دو مرد از نزد فاطمه زهرا (سلام الله علیها) خارج شدند در حالیکه فاطمه زهراء (سلام الله علیها) از دست آن دو غضب آلود بود.))
همچنین نکته مهم دیگر اینست که او شیخِ محمد بن جیر بن رستم طبری صاحب دلائل الإمامة است که صاحب دلائل از او حدود 75 روایت نقل می کند که برخی از آن ها شامل فضائل ناب و مخفی شده و از اسرار ائمه اطهار (علیهم السلام) است.
حال اگر وثاقت این راوی اثبات شود ، هم سند روایت اثبات کننده شهادت حضرت زهراء (سلام الله علیها) اثبات می شود و هم سند برخی از روایات فضائل!
[1] دلائل الإمامة (ط - الحديثة) ؛ ص134 (طبرى آملى صغير، محمد بن جرير بن رستم (تاريخ وفات مؤلف: قرن 5) (محقق / مصحح: قسم الدراسات الإسلامية مؤسسة البعثة) ، دلائل الإمامة( ط- الحديثة) ، نوبت چاپ: اول ، ايران؛ قم ، 1413 ق ) _ جامع الأحادیث 3.6
