8-اسفند-1396, 11:16
برای روشن شدن مراد از احتمال عام و احتمال خاص ذکر یک مثال خالی از فائده نیست :
فرض کنید شارع خبر عادل را برای ما حجت قرار داده است و عدالت واقعی به معنای تحصیل ملکه انجام واجبات و اجتناب از محرمات در نوع موارد به سختی احراز می شود و اگر قرار باشد به تمام احتمالاتی که اطمینان و علم ما را خدشه دار می کند اعتناء کنیم جعل ححیت از ناحیه شارع کاللغوبوده و دارای یک استهجان عقلائی است فلذا آن مقدار احتمالی که در نوع موارد مانع علم و اطمینان است را ملغی می کنیم تا حکم شارع به حجیت کاللغو نشود ولی اگر در جایی علاوه بر احتمال عامی که در نوع موارد وجود داشت مثلاً یک خبر ضعیفی نسبت به فسق این شخص به ما رسید که حتی اگر ظن ما به عدالت را از بین نبرد ولی درجۀ ظن ما را از حالت عادی و نوع موارد کم تر می کند و این یعنی احتمال خاص ، حرف بنده در مورد این ظنی که در درجه کمتری از نوع موارد است اینست که دلیلی بر حجیتش نیست چرا که آن انسداد ناشی از آن احتمال عام بود ولی اینجا علاوه بر آن احتمال ، یک خبر ضعیف هم به کمک آن احتمال عام آمده و حجت نبودن این ظن ضعیف باعث نمیشود جعل حجیت خبر عادل از ناحیه شارع کاللغو شود بخلاف حجت نبودن آن ظن قوی که اگر قرار باشد آن هم حجت نباشد حکم شارع کاللغو میشود .
فرض کنید شارع خبر عادل را برای ما حجت قرار داده است و عدالت واقعی به معنای تحصیل ملکه انجام واجبات و اجتناب از محرمات در نوع موارد به سختی احراز می شود و اگر قرار باشد به تمام احتمالاتی که اطمینان و علم ما را خدشه دار می کند اعتناء کنیم جعل ححیت از ناحیه شارع کاللغوبوده و دارای یک استهجان عقلائی است فلذا آن مقدار احتمالی که در نوع موارد مانع علم و اطمینان است را ملغی می کنیم تا حکم شارع به حجیت کاللغو نشود ولی اگر در جایی علاوه بر احتمال عامی که در نوع موارد وجود داشت مثلاً یک خبر ضعیفی نسبت به فسق این شخص به ما رسید که حتی اگر ظن ما به عدالت را از بین نبرد ولی درجۀ ظن ما را از حالت عادی و نوع موارد کم تر می کند و این یعنی احتمال خاص ، حرف بنده در مورد این ظنی که در درجه کمتری از نوع موارد است اینست که دلیلی بر حجیتش نیست چرا که آن انسداد ناشی از آن احتمال عام بود ولی اینجا علاوه بر آن احتمال ، یک خبر ضعیف هم به کمک آن احتمال عام آمده و حجت نبودن این ظن ضعیف باعث نمیشود جعل حجیت خبر عادل از ناحیه شارع کاللغو شود بخلاف حجت نبودن آن ظن قوی که اگر قرار باشد آن هم حجت نباشد حکم شارع کاللغو میشود .
