ملاک اصلی مسافت شرعی: ۸ فرسخ یا مسیر یوم

[ارادتمند آیت الله مکارم]

(مقدمه: ظاهرا مسیرة یوم با ۸ فرسخ در بسیاری از سفرهای صدر اسلام مطابقت دارد).
یکی از مویدات ملاک بودن مسیرة یوم آن است که اگر واقعا مسیرة یوم ملاک برای حکم نباشد، خیلی وجهی ندارد که
ائمه در بسیاری از روایات این ملاک را ذکر نمایند چرا که اولا وجه خاصی برای این همه کثرت ذکر آن در احادیث نیست. ثانیا باعث انداختن مردم در خطا و اشتباه می باشد.کما این که در یکی از روایات موضوع، برای راوی سوال درباره ی این ملاک شده.
اما اگر ملاک مسیرة یوم باشد، چون وظیفه ی فعلی راوی ۸ فرسخ است، ذکر ۸ فرسخ مشکلی ندارد.
(تازه در بعضی روایات ملاک مسیرة یوم به تنهایی ذکر شده.)
(به علاوه اگر مبنای آقای شبیری مبنی بر این که ائمه در صدور روایاتشان به زمان های بعد هم توجه داشتند، فرمودن ملاک مسیرة یوم باعث وقوع در اشتباه آیندگان هم می شود)
به علاوه حکمت مسافر بودن هم اقتضای ۸ فرسخ را ندارد بلکه اقتضای مسیرة یوم را دارد.
از آن طرف البته ۸ فرسخ بودن بسیار اضبط است و مقتضای جعل هم اضبط بودن است.
هرچند قرائن اطمینان بخش نیست اما به عنوان موید می تواند مطرح گردد.
به هرحال روایات ظهور در ملاک اصلی بودن ۸ فرسخ نداشته بلکه لا اقل درباره ملاک اصلی اجمال دارند و باید به اصل عملی رجوع کرد.