16-اسفند-1400, 06:50
(آخرین تغییر در ارسال: 16-اسفند-1400, 06:51 توسط مسعود عطار منش.)
مرحوم شهید صدر می فرماید یکی از بهترین اداکات اصولی ضابطه ای است که مرحوم نایینی برای جمع عرفی ارائه می دهند.
ضابطه مذکور به این شکل است که دلیل منفصل را متصل انگاشته و چنانچه عرف بین صدر و ذیل کلام تناقض احساس کرد معلوم می شود دلیلین متعارض هستند امام اگر بین آنها جمع کرد معلوم می شود چگونه باید رفتار کرد.
بطور مثال یکی از مواردی که عرف احساس تناقض می کند نفی و اثبات است مثلا اگر دلیلی بگوید اکرم العلما و دلیل دیگر بگیود لا تکرم العلما چنانچه این دو را بهم متصل کنیم عرف احساس تناقض میکند.
استاد ضابطه مذکور را صغرویا و کبرویا نقد نمودند:
اشکال صغروی اینست که نفیو اثبات همیشه به تناقض عرفی نمی انجامد همانند تعبیر (و ما رمیت اذ رمیت) که عرف تناقضی در آن نمی بیند.
اشکال کبروی آینست که نفس انفصال دلیلین می تواند موقف دو دلیل را متعدد کند مثلا یک دلیل موقف فقهی و دلیل دیگر موقف اخلاقی داشته باشد و به همین جهت با هم قابل جمع باشد امام اگر این دو را متصل بهم فرض کنیم به دلیل اینکه کلام واحد معمولا موقف واحد دارد باعث می شود تعدد موقف از بین برود و دلیلین اشتباه فهمیده شوند.
درس خارج فقه 3 اسفند 1400
ضابطه مذکور به این شکل است که دلیل منفصل را متصل انگاشته و چنانچه عرف بین صدر و ذیل کلام تناقض احساس کرد معلوم می شود دلیلین متعارض هستند امام اگر بین آنها جمع کرد معلوم می شود چگونه باید رفتار کرد.
بطور مثال یکی از مواردی که عرف احساس تناقض می کند نفی و اثبات است مثلا اگر دلیلی بگوید اکرم العلما و دلیل دیگر بگیود لا تکرم العلما چنانچه این دو را بهم متصل کنیم عرف احساس تناقض میکند.
استاد ضابطه مذکور را صغرویا و کبرویا نقد نمودند:
اشکال صغروی اینست که نفیو اثبات همیشه به تناقض عرفی نمی انجامد همانند تعبیر (و ما رمیت اذ رمیت) که عرف تناقضی در آن نمی بیند.
اشکال کبروی آینست که نفس انفصال دلیلین می تواند موقف دو دلیل را متعدد کند مثلا یک دلیل موقف فقهی و دلیل دیگر موقف اخلاقی داشته باشد و به همین جهت با هم قابل جمع باشد امام اگر این دو را متصل بهم فرض کنیم به دلیل اینکه کلام واحد معمولا موقف واحد دارد باعث می شود تعدد موقف از بین برود و دلیلین اشتباه فهمیده شوند.
درس خارج فقه 3 اسفند 1400
