ممنوعیت اخذ تمام روایات بنو فضال

[عرفان عزیزی]

شیخ انصاری در بحث اوقات نماز به هنگام مواجهه ی با روایت مرسله ی داود[1] بن فرقد فرموده: سند روایت اگر چه مرسل است اما چون تا حسن بن علی بن فضال سند صحیح است و ما امر به اخذ کتب و روایات بنو فضال شده ایم می توان بدان استشهاد کرد[2]آیت الله خویی در نقد کلام شیخ فرمودند:شیخ انصاری این کلام را ارسال مسلم دانسته و این قاعده اشتباه است و اصل مطلب کلامی است که شیخ طوسی نقل کرده. از حسین بن روح پیرامون کتاب شلمغانی(ابن ابی العزاقر) بعد از لعن او توسط امام زمان سوال شد.ایشان در پاسخ فرموده: من همان جوابی را به شما می دهم که امام عسکری پیرامون کتب بنو فضال فرمودند که روایات آنها را اخذ کنید و عقاید فاسد آنها را کنار بگذارید.[3]
خادم حسین بن روح که همان عبدالله کوفی است مجهول است و ثانیا این روایت نهایتا دلالت دارد که فساد عقیده مانعیتی برای قبول حدیث ندارد نه اینکه اگر بنو فضال از مجهول یا ضعیف نقل کردند پذیرفته می شود[4]

---

[1] وَ رَوَى سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى وَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرِ بْنِ أَبِي جَعْفَرٍ عَنْ أَبِي طَالِبٍ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الصَّلْتِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ دَاوُدَ بْنِ أَبِي يَزِيدَ وَ هُوَ دَاوُدُ بْنُ فَرْقَدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ تهذیب الاحکام ج۲ص۲۵
[2] و هذه الرواية و إن كانت مرسلة إلّا أنّ سندها إلى الحسن بن فضّال صحيح، و بنو فضّال ممّن أمر بالأخذ بكتبهم و رواياتهم
كتاب الصلاة (للشيخ الأنصاري)؛ ج‌1، ص: 36
 
[3] ما رواه الشيخ عن أبي محمد المحمدي، قال: «و قال أبو الحسن بن تمام: حدثني عبد الله الكوفي خادم الشيخ الحسين بن روح رضي الله عنه، قال: سئل الشيخ- يعني أبا القاسم رضي الله عنه- عن كتب ابن أبي العزاقر بعد ما ذم و خرجت فيه اللعنة، فقيل له: فكيف نعمل بكتبه و بيوتنا منه ملاء؟ فقال: أقول فيها ما قاله أبو محمد الحسن بن علي ع، و قد سئل عن كتب بني فضال، فقالوا: كيف نعمل بكتبهم و بيوتنا منه ملاء؟ فقال ع: خذوا ما رووا، و ذروا ما رأوا».کتاب الغیبه ص ۳۸۹
[4] معجم رجال الحدیث ج۱ص۶۸