25-آبان-1402, 16:27
(21-آبان-1402, 07:29)خیشه نوشته: با وجود علم اجمالی نوبت به اصل ترخیصی نمیرسد حالا میخواهد هر اصلی باشد. سوال این است که با وجود علم اجمالی چرا امام ترخیص میدهند؟در حل اشکال یا باید بگوییم علم اجمالی نیست یا اصل عملی جاری نشده
سلام علیکم
بحث در همین است که آیا شارع می تواند با مثلا حدیث رفع یا قاعده حل یا امثال آن، در اطراف علم اجمالی ترخیص در ارتکاب دهد یا خیر؟
مسلک اقتضایی می گوید بله می تواند.(البته با اختلافاتی که در نحوه ترخیص دارند.) مسلک علیتی می گوید خیر نمی تواند. و دلایلی بر عدم امکان آن ذکر می کنند.
ظاهرا در اشکال شما مفروض گرفته شده است که باید در علم اجمالی قائل به مسلک علیت بشویم. در حالیکه آخوند، شهید صدر و استاد و ... قائل به مسلک اقتضا هستند.
من یک عبارتی برای تکمیل در مورد نظر استاد برای حضرتعالی می فرستم:
ما قائل به مسلک اقتضاء هستیم. بحوث هم قائل به همین مسلک بود. یعنی می‌‌گفتیم امکان ترخیص شارع در مخالفت قطعیه علم اجمالی هست.
منتها در جایی که مولا در مخالفت احتمالیه ترخیص می‌‌دهد این‌طور نیست که عقلاء بگویند پس دیگر ما علم اجمالی به حکم فعلی نداریم، که صاحب کفایه می‌‌گفت، نه، قانون را فعلی می‌‌دانند به ارتکاز عقلاییه‌شان، چون ترخیص به ملاک جهل را مانع از فعلیت نمی‌دانند عقلاء. ترخیص به ملاک جهل هم اگر محدود بود به مخالفت احتمالیه، عقلاء معذور نمی‌دانند که شما از این تعدی کنید بروید مخالفت قطعیه بکنید بگویید من که دیگر علم اجمالی به حکم فعلی علی ای تقدیر ندارم. (جلسه خارج اصول 15 آبان 1402)
