قاعده اشتراک نماز فریضه و مستحب

[خیشه]

ما یک قاعده ای داریم به نام قاعده اشتراک واجب و مستحب. در کثیری از موارد در خصوصیات و شرایط مستحبات دلیل خاص نداریم. ولی میگویند درست هم میگویند اگر در واجبش فرض بفرمایید گفت در نماز واجب طهارت شرط است. فرض کنید بعد گفت نماز مستحب بخوان. هیچی نگفت. ظاهر این که سکوت میکند در وقتی که مستحبات را بیان میکند ذکر خصوصیات نمیکند ظاهرش این است که این خصوصیاتش همان خصوصیاتی است که برای نماز واجب گفته. ادر مستحبات ما نیازی نداریم تکرار بکند خصوصیات و شرایط را. تا نفی نکرده قاعده اشتراک میگوید شرایط مستحبات همان شرایط واجبات است. ظاهر حال این است. مثلا در نماز مستحب طمانینه شرط است چون که فرقی بین نماز مستحب و واجب نیست. ولی دلیل داریم که نماز مستحب اشکالی ندارد که در حال حرکت بخوانی میگوییم اونجاش استقرار شرط نیست. یک قاعده است در مستحبات ظاهر حال این است که شرایطش خصوصیاتش همانی استکه در واجبات گفتیم. سکوت دلیل بر این است که بابا نماز صبح واجب را به ما توضیح داده. نماز صبح واجب رو به قبله و سایر موارد بعد گفته دو رکعت نماز مستحب دارد صبح، یعنی با همان شرایط و خصوصیات دیگه. این را احساسش کنید. قاعده اشتراک مستحبات با واجبات یک قاعده عقلائیه است یک قاعده عرفیه است.
یکی از ثمرات این بحث این است که هفت تکبیره ای که در اول نماز واجب مستحب است در نماز مستحب هم میاید.
جلسه 62. تاریخ 11 دی ماه 1402. درس خارج فقه

[مسعود عطار منش]

ظاهرا در اصلاح قوم به این استدلال اطلاق مقام گفته شده که فی الجمله استدلال درستی است. فارغ از بحث های اصطلاحی ماهیت اسن استدلال به مقدمات حکمت نیازمند است چون سکوت متکلم در جایی که در مقام بیان باشد گویای مطلب مزبور است.
اما در شرایط و اجزای خیلی خاصی که کمتر مورد توجه است مقام بیان به سادگی احراز نمی شود. مثل همین هفت تکبیر قبل نماز.

[خیشه]

منظورتون از خاص چیست؟ یعنی کمتر مورد توجه قرار میگیره و کمتر کسی بهش عمل میکنه، این که به مقام جعل کاری نداره. فرمایش شما نیاز به توضیح بیشتری داره